Sauna fińska: jak zrobić saunę w domu (porady fachowców)

2021-04-19 10:07

Sauna fińska w naszym domu może się stać wspaniałym miejscem relaksu. Wbrew pozorom nie kosztuje ona majątku, a sam montaż może zająć kilka godzin. Radzimy, jak wykończyć w saunie ściany i podłogi, jakie wybrać oświetlenie, jakiego typu materiałów należy użyć, aby był one odporne na powietrze o wysokiej temperaturze i nie tylko! Jak zbudować saunę? 

łaźnia parowa
Autor: Photos.com

Spis treści

  1. Sauna fińska - rodzaje
  2. Sauna fińska - jej miejsce w domu
  3. Sauna fińska - jak zrobić saunę w domu?
  4. Sauna fińska - wymogi kabiny 
  5. Sauna fińska - podłoga
  6. Sauna fińska - wentylacja
  7. Sauna fińska - oświetlenie
  8. Sauna fińska
  9. Sauna fińska: na drewno albo zasilana elektrycznie
  10. Sauna fińska - CENA
  11. Sauna fińska - gotowe sauny
  12. Sauna fińska - odpowiednia wielkość
  13. Sauna fińska - niezbędne akcesoria
  14. Sauna fińska, czyli gabinet odnowy w twoim domu: ZOBACZ GALERIE ZDJĘĆ

Mieszkańcy Skandynawii od dawna znają dobroczynne działanie sauny. Korzystają z niej co najmniej dwa razy w tygodniu. Na przyjęciach czy spotkaniach ze znajomymi wspólny pobyt w saunie jest niemal rytuałem. Słowem sauna domowa określa się najczęściej szczelne, izolowane w celu utrzymania wysokiej temperatury pomieszczenie z piecem i drewnianymi ławami, służące do przegrzewania ciała. Rytuał korzystania z sauny tego typu stworzyli Finowie i dlatego dziś bardzo często nazywa się ją fińską. Głosili oni zasadę, że im bardziej prymitywna budowa sauny, tym jest lepsza. I choć przez setki lat niewiele się zmieniło w sposobie budowy saun (wyraźnym modyfikacjom ulegał jedynie piec), to chętni do zacisznego i niezależnego od pogody wygrzewania się w cieple muszą podjąć parę decyzji.

Sauna to kąpiel w rozgrzanym do kilkudziesięciu stopni powietrzu, która zakończona zostaje schłodzeniem ciała przez zanurzenie w zimnej wodzie lub poprzez prysznic. Miłośnicy sauny twierdzą, że jest to zarówno przyjemny, jak i zdrowy sposób spędzania wolnego czasu. Przeciwnicy uważają, że pobyt w saunie wymaga dużo samozaparcia.

Zobacz też: Duże łazienki: jak je dobrze urządzić. Projekt duża łazienka

Sauna fińska - rodzaje

  • Sauna sucha

Sauna domowa sucha, zwana często staro-szwedzką. Wchodząc do niej przeżywa się prawdziwy szok termiczny – temperatura wynosi bowiem 90–110°C, a wilgotność około 10% (w normalnych pomieszczeniach budynków mieszkalnych wilgotność – zależnie od pory roku – wynosi 45–65%). Suche powietrze natychmiast wysusza skórę i nagrzewa ciało, które następnie powoli zaczyna się pocić.

  • Sauna mokra

Sauna do domu mokra - temperatura powietrza w saunie mokrej wynosi 70–90°C (niektórzy uważają, że wystarczy już 50–60°C), wilgotność – 25–35%. Taką wilgotność uzyskuje się polewając wodą kamienie znajdujące się w piecu sauny. Sauna mokra ma znacznie więcej zwolenników niż sucha.

  • Sauna parowo-ziołowa

Sauna domowa parowo-ziołowa - temperatura w takiej saunie wynosi 45–65°C, przy wilgotności 40–65%. Instaluje się w niej specjalne piece, które jednocześnie ogrzewają powietrze i wytwarzają gorącą parę wodną. Warunki panujące w saunie parowo-ziołowej są odpowiednie dla większości osób, nawet dla małych dzieci. Można w niej zażywać inhalacji ziołowych, przepuszczając parę wodną przez zioła lub olejki zapachowe. Sauna domowa parowa często mylona jest z całkowicie odmienną formą kąpieli, tzw. łaźnią parową

Sauna fińska - jej miejsce w domu

Zanim rozpocznie się sama budowa sauny, przede wszystkim należy postanowić, czy ma być wewnątrz domu, czy w oddzielnym budynku. Jeśli kabinę uwzględnimy już na etapie projektowania domu, od razu zostaną zaplanowane wszelkie przyłącza, odpływ kanalizacyjny, sprawna wentylacja. Warto wtedy również przemyśleć przeznaczenie na nią większego pomieszczenia, w którym znajdzie się także natrysk (by schłodzić się po kąpieli w saunie), zmieszczą leżanka lub fotel (aby odpocząć) oraz umilające pobyt donice z roślinami. Przyjemnie jest też wyjść z takiego miejsca „kąpielowego” na taras, balkon lub do ogrodu albo chociaż móc popatrzeć na zieleń za oknem – okno przyczyni się również do lepszej cyrkulacji powietrza.

Jeżeli planujemy w domu pokój do ćwiczeń, będzie on idealnym sąsiedztwem dla sauny własnej roboty. W już wybudowanym domu kabinę sauny można zamontować w łazience, przeznaczyć na nią sąsiadujące z łazienką pomieszczenie, zaadaptować poddasze, jego część lub pokój, który przestał pełnić swe dotychczasowe funkcje (na przykład część sypialni studenta, który rozpoczął życie „na swoim”). Biorąc przykład z Finów i Rosjan, można się zdecydować na montaż kabiny w osobnym budynku – domku stojącym w ogrodzie. Kabiny sauny nie buduje się na zewnątrz jako wolno stojącej. Sauna domowa wypuszczałaby wówczas zbyt dużo powietrza. By ograniczyć jego straty, ściany kabiny powinny przylegać do ścian pomieszczenia.

O saunie powinniśmy myśleć już na etapie projektowania domu, aby wybrać dla niej najbardziej odpowiednie miejsce. Kabina sauny powinna stanowić wolno stojącą konstrukcję. Nie należy jej instalować w zamkniętym z czterech stron pomieszczeniu. Sauna do domu powinna znajdować się w pobliżu łazienki z natryskiem. Umożliwi to mycie i schładzanie ciała zarówno przed pobytem w saunie, jak i po nim. Praktycznym rozwiązaniem jest zaplanowanie sauny w jednym pomieszczeniu z miejscem do odpoczynku, np. domowym solarium czy małą salą gimnastyczną. Dobrze, jeśli w takim pomieszczeniu jest okno. Nie wolno zapomnieć również o wentylacji wywiewnej (takiej jak w łazience czy kuchni).

Sauna fińska - jak zrobić saunę w domu?

Saunę można zbudować na zewnątrz domu jako wolnostojącą lub wstawić ją do jednego z pomieszczeń wewnątrz domu. Częściej spotykany jest ten drugi rodzaj. W zależności od warunków panujących w saunie, czyli temperatury i wilgotności sauna do domu może być sucha, mokra lub parowo-ziołowa.

Aby w saunie panowały właściwe warunki, musi być zachowana odpowiednia zależność między temperaturą a wilgotnością. Zależność tę opisuje „prawo sumy 110”, zgodnie z którym suma temperatury (w °C) i wilgotności (w procentach) w saunie powinna wynosić 110 (na przykład 70°C i 40%). Sauna domowa jest zamkniętym, odizolowanym od reszty budynku pomieszczeniem. Materiał użyty do jej budowy powinien być odporny na działanie powietrza o wysokiej temperaturze.

Kiedy wiadomo już na jaki rodzaj kąpieli się zdecydować, warto zainteresować się tym, jakie warunki należy spełnić, aby cieszyć się prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym kompleksem saunowym.

Czytaj też: Wystrój sypialni: pora na relaks...

Sauna fińska - wymogi kabiny 

  • Minimalna wysokość pomieszczenia - 2 m.
  • Zasilanie prądem trójfazowym.
  • Piec umieszczony na ścianie wejściowej do kabiny.
  • Drzwi kabiny otwierane na zewnątrz.
  • Podłoga - najlepiej terakota.
  • Pomieszczenie, w którym znajduje się sauna musi być wentylowane.

Sauna fińska - ściany i sufit

Wewnętrzne ściany sauny muszą być wykonane z paneli z odpowiedniego gatunku drewna, grubości co najmniej 12 mm. Do budowy sauny najczęściej stosuje się: świerk skandynawski, jodłę kanadyjską oraz cedr, który jest idealnym materiałem na saunę. Ważne jest, aby drewno miało jak najmniej sęków i minimalną ilość żywicy (aby zapewnić komfort użytkownikom). Drewniane panele powinny zostać położone na izolacji termicznej, najlepiej z wełny mineralnej. Jej grubość może wynosić od 45 do 100 mm. Styropian nie jest odporny na wysoką temperaturę, izolacja nie powinna być więc wykonywana z płyt styropianowych. Odpowiednia izolacja jest bardzo ważnym elementem kabiny sauny. Sprawia, że czas nagrzewania skraca się do minimum, kosztów eksploatacji. Sauna domowa może być również wykonywana z pełnych bali drewnianych – wtedy izolacja z wełny mineralnej nie jest konieczna. Sauna własnej roboty, która znajduje się wewnątrz domu nie musi mieć dodatkowej izolacji przeciwwilgociowej. Wbrew obiegowym opiniom jest najbardziej suchym pomieszczeniem w całym domu. Zewnętrzne ściany sauny mogą być wykończone dowolnym materiałem – drewnem, płytami pilśniowymi lub gipsowymi. Aby zabezpieczyć drewniane elementy ścian przed wchłanianiem wody zbierającej się na podłodze sauny powinno się ustawić je na przykład na aluminiowych profilach.

Sauna fińska - podłoga

Podłoga sauny musi być wykonana z materiału odpornego na wilgoć i działanie wysokiej temperatury. Może to być terakota lub wykładzina ze sztucznego tworzywa. Aby powierzchnia podłogi w saunie nie była śliska, można ją dodatkowo wyłożyć drewnianymi kratkami podłogowymi. Co więcej, sauna domowa nie wymaga izolacji jej podłóg. Elementy drewniane, takie jak kratka podłogowa, próg w drzwiach czy klamki powinny być zabezpieczone specjalnym lakierem (stosowanym na przykład do impregnacji łódek). Odpływ wody w podłodze jest zalecany tylko w saunach parowo-ziołowych. Warto go jednak wykonać w każdej saunie, gdyż łatwiej wtedy utrzymać czystość. Należy pamiętać, aby kratek odpływu nie umieszczać tuż pod piecem, gdyż mogą być przez nie wciągane nieprzyjemne zapachy z kanalizacji.

Nie przegap: Projekt łazienki na poddaszu. Pokój kąpielowy stworzony do relaksu

Sauna fińska - wentylacja

Jeśli marzy nam się sauna do domu, natrysk oraz miejsce wypoczynkowe w jednym wspólnym pomieszczeniu, nie wolno zapomnieć o właściwej jego wentylacji: wymianie i obiegu powietrza. Błędy w systemie wentylacyjnym mogą spowodować zawilgocenie pomieszczeń, a nawet pojawienie się grzyba na ścianie. A w ekstremalnych sytuacjach – przegrzewanie się elementów wewnątrz sauny, a nawet pożar. Dlatego tak ważne jest doprowadzenie świeżego powietrza oraz odprowadzenie ciepłego i wilgotnego powietrza na zewnątrz. Powietrze powinno mieć możliwość swobodnej cyrkulacji. Można to uzyskać przez zainstalowanie otworów wlotu i wylotu powietrza. Wokół kabiny sauny również musi być zapewniona swobodna cyrkulacja powietrza. Dlatego należy zachować odstęp między ścianą pomieszczenia a kabiną.

Sauna fińska - oświetlenie

Oprawki oświetleniowe w saunie montuje się najczęściej na ścianach w bezpiecznej odległości od sufitu. Radzimy, jak oświetlona powinna być sauna własnej roboty, by czuć się w niej bezpiecznie. W saunach stosuje się specjalne oprawy oświetleniowe. Żarówka w takiej oprawie jest całkowicie zasłonięta szczelnym kloszem. Nie ma do niej bezpośredniego dostępu. Oprawki oświetleniowe mogą dodatkowo przysłaniać specjalne abażury. Natężenie światła w saunie nie powinno być zbyt silne, musi ono bowiem sprzyjać relaksowi. Oprawki oświetleniowe w saunie montuje się najczęściej na ścianach w bezpiecznej odległości od sufitu – minimum 30 cm. Mogą znajdować się też pod ławkami. Taki sposób umieszczenia oświetlenia stwarza przyjemny nastrój. Trzeba pamiętać, aby nigdy nie umieszczać oświetlenia bezpośrednio nad piecem.

Sprawdź też: Relaks w letnim stylu: 7 pomysłów na wystrój sypialni

Sauna, czyli gabinet odnowy w twoim domu

Autor: Jacek Kucharczyk|Michał Glinicki

Sauna fińska

to pomieszczenie z drewna z umieszczonym wewnątrz piecem pozwalającym uzyskać saunę suchą (bez polewania kamieni wodą), mokrą – polewając kamienie wodą, parową – dzięki zastosowaniu pieca z agregatem parowym i ziołową, gdzie umieszczając zioła świeże lub suche na wylocie pary agregatu mamy saunę parowo-ziołową.

W saunie można uzyskać temperaturę do 110oC (pod sufitem) przy wilgotności względnej 3-5%. Watro przy tym pamiętać, że im wyższa temperatura tym niższa wilgotność. Suma oC i % wilgotności względnej powinna wynosić około 110 czyli np.: 100oC i 10%, 80oC i 30%, 50oC i 60%. Przekroczenie tej wartości grozi poparzeniem – po prostu im większa wilgotność tym większe przyjmowanie ciepła przez ciało. Zaletą sauny jest (choć brzmi to dziwnie) powodowanie dużego szoku dla organizmu – najpierw bardzo gorąco, potem bardzo zimno (schodzenie) i tak na zmianę 3 razy. Proces ten wymusza reakcje obronne organizmu czyli uruchamianie poszczególnych organów wewnętrznych dla przeciwdziałania takim warunkom - organy pracują, a jak pracują to są lepiej “wytrenowane” w swoich funkcjach. Dzięki temu organizm jako całość jest sprawniejszy – jak sportowiec, który trenuje (my korzystając z sauny trenujemy organy). Ponadto wysoka temperatura powoduje wydzielanie w organizmie endorfin – substancji wywołujących uczucie zadowolenia i ogólnej szczęśliwości.

Użytkowanie sauny jest dość kłopotliwe ze względu na długi czas nagrzewania się kabiny - od 20 do 60 minut oraz procedury związane z jej korzystaniem. W saunie trzeba spędzić minimum godzinę aby trzykrotne organizm nagrzać, schłodzić i odpocząć.

Sauna w domu powinna być zaplanowana już na etapie projektowania domu lub mieszkania. Możemy jednak zdecydować się na budowę sauny w nietypowym miejscu – może to być poddasze, piwnica czy garderoba. Coraz powszechniejszym trendem jest jednak sauna fińska łączona z pokojem kąpielowym lub większą łazienką.

Zobacz też: Pokój dzienny: aranżacja strefy wypoczynkowej

Sauna fińska: na drewno albo zasilana elektrycznie

Sauna domowa z piecem na drewno musi mieć komin, aby dym swobodnie wychodził. Decydując się na zasilanie elektryczne sauny fińskiej, możemy zasilać ją piecem jednofazowym, do kubatury 4,5 m3. Powyżej potrzebujemy już pieca o większej mocy, zasilanego trójfazowo. Poza zasilaniem elektrycznym potrzebujemy sprawną wentylację. Płytki i terakota będą najlepszym wykończeniem dla podłogi, na której stoi sauna fińska.

Sauna fińska - CENA

Możemy się zdecydować na montaż sauny kabinowej, co zajmie około dwóch godzin, albo wybrać saunę budowaną – jest to już kwestia kilku dni. Świerk skandynawski to najpopularniejszy materiał wykończenia sauny fińskiej w domu. Sauna domowa oznacza także ciągłe dbanie o czystość jej i jej ścian, a także okresowe przeglądanie kamieni, aby nie było wśród nich pękniętych i ukruszonych. Sauna w domu: cena -  budując własną saunę fińską, budżet wyniesie około 7 tysięcy złotych, wszystko zależy oczywiście od jej wielkości i wyposażenia. 

Sauna fińska - gotowe sauny

Najprościej kupić sauny domowe prefabrykowane. Są to gotowe kabiny przeznaczone do samodzielnego montażu. Otrzymujemy wtedy dopasowane wymiarami ściany, sufit, podłogę, drzwi i ławki, które musimy jedynie złożyć – podobnie jak współczesne meble.

Sauna fińska - odpowiednia wielkość

Sauna może mieć dowolną wielkość, dobrze jednak, gdy można się w niej położyć – choć jeden bok kabiny powinien mieć minimum 2 m. Może dlatego najczęściej wybiera się kabiny o wymiarach 2x1,6 m, 2x2 m. Kabina zazwyczaj ma 2 m wysokości, czyli mniej, niż wynosi standardowa wysokość pomieszczeń. Oznacza to, że sauna własnej roboty może być postawiona w dowolnym miejscu. Jeśli nie odpowiada nam żadna z oferowanych typowych kabin, pozostaje zamówienie jej według indywidualnego projektu w wyspecjalizowanej firmie bądź wybudowanie jej na miejscu. Gdy zdecydujemy się na saunę na poddaszu, najlepszym rozwiązaniem jest zamówienie kabiny na wymiar.

Czytaj też: Projekt wnętrz domu dla rodziny. Nowoczesność i wygoda!

Sauna w łazience
Autor: Agnieszka, Marek Sterniccy

Sauna fińska - niezbędne akcesoria

Saunę warto wyposażyć w różnego rodzaju akcesoria, które uprzyjemnią korzystanie z kąpieli parowych. Są to m.in. urządzenia do pomiaru temperatury, wilgotności, wiaderka czy osłony do pieców w saunie.

Wszyscy producenci saun oferują też różne wyposażenie, które ułatwia korzystanie z sauny. Są to między innymi:

  • termometry – zalecane są tarczowe, cieczowe są mniej czytelne;
  • higrometry do pomiaru wilgotności w saunie;
  • wiaderka na wodę – drewniane, miedziane lub ze stali nierdzewnej;
  • łyżki lub czerpaki do polewania kamieni wodą w saunie;
  • klepsydry piaskowe do odmierzania czasu w saunie;
  • osłony do pieców.

Wiele jest także na rynku wyposażenia dodatkowego, które uprzyjemnia korzystanie z sauny, na przykład: podgłówki drewniane, specjalne ergonomiczne ławki relaksacyjne, esencje i olejki zapachowe i wiele innych przedmiotów. Ciekawostką są automatyczne rozpylacze wody, które z zaprogramowaną wcześniej częstotliwością zraszają kamienie wodą - samą lub z dodatkiem esencji zapachowych.

Sauna fińska, czyli gabinet odnowy w twoim domu: ZOBACZ GALERIE ZDJĘĆ

Przepracowani, zestresowani, zabiegani - tacy jesteśmy. Najlepszym sposobem odreagowania jest ruch na świeżym powietrzu, ćwiczenia fizyczne i sauna domowa. Zobacz nasz pomysł na saunę w domu, a konkretnie - w łazience. Nasza łazienka jest domowym gabinetem odnowy połączonym z pokojem kąpielowym. Sauna w domu, wanna z hydromasażem, wygodny prysznic uwolnią nas od tego co niesie codzienność. Na dodatek łazienka ma trochę z klimatu lasu. Tylko drewno i ciemna zieleń ceramicznych płytek. I pachnie najprawdziwszym cedrem, z którego zbudowano saunę. Wykorzystaliśmy kilka podobnych do siebie gatunków drewna.

Nie przegap: Aromaterapia. 5 zapachów, dzięki którym wyśpisz się lepiej!

Quiz o ekologii. Niektóre odpowiedzi mogą cię zszokować!

Pytanie 1 z 12
Najwięcej CO2 powstanie przy...
Sauna fińska w domu. Jak dbać o saunę suchą?
Nasi Partnerzy polecają
Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE