Księga wieczysta. Co to jest, co zawiera, gdzie jej szukać, jak założyć?

2021-03-30 15:54

Księga wieczysta jest jednym z dokumentów regulujących stan prawny nieruchomości. Jakie informacje w niej znajdziemy, kiedy warto je sprawdzić i gdzie należy się udać, by to zrobić? Odpowiadamy.

kobieta z segregatorem
Autor: pexels.com / Sora Shimazaki

Spis treści

  1. Co to jest księga wieczysta?
  2. Co możemy sprawdzić, mając numer księgi wieczystej?
  3. Kiedy warto sprawdzić księgę wieczystą domu czy mieszkania?
  4. Założenie księgi wieczystej mieszkania

Co to jest księga wieczysta?

Jak już wspomnieliśmy, księga wieczysta poświadcza, jaki jest aktualny stan prawny nieruchomości, i zawiera wszystkie istotne informacje, które jej dotyczą. Znajdujące się w niej dane są podzielone na cztery działy, a z każdego z nich dowiemy się czegoś nowego o mieszkaniu, domu czy działce, której dotyczy wpis.

  1. Dział pierwszy – dotyczy fizycznych właściwości i przeznaczenia nieruchomości. To w tym miejscu sprawdzimy, pod jakim adresem się znajduje, jaka jest jej powierzchnia, ile kondygnacji i pomieszczeń ma budynek, a także jakich zasad należy przestrzegać podczas jego użytkowania.
  2. Dział drugi – dotyczy właściciela bądź wieczystych użytkowników nieruchomości.
  3. Dział trzeci – są w nim wpisane obciążenia na rzecz osób trzecich, takie jak służebność czy umowa dożywocia.
  4. Dział czwarty – stanowi informację o ewentualnych hipotekach, którymi jest obciążona nieruchomość.

Co możemy sprawdzić, mając numer księgi wieczystej?

Księgi wieczyste są ogólnodostępne, co oznacza, że każdy może sprawdzić znajdujące się w nich informacje w obecności pracownika sądu, a także otrzymać odpis aktualnych wpisów. Aby to zrobić, potrzebujemy tylko unikalnego ciągu znaków służącego do identyfikacji konkretnego dokumentu, czyli numeru księgi wieczystej. Składa się on z trzech elementów:

  • czterech znaków, które oznaczają konkretny wydział ksiąg wieczystych sądu rejonowego, w którym go założono,
  • ośmiu cyfr przydzielonych zgodnie z repertorium ksiąg wieczystych,
  • jednej cyfry kontrolnej.

Jeśli znamy numer księgi wieczystej, możemy wyszukać dokument w elektronicznym rejestrze Ministerstwa Sprawiedliwości lub stacjonarnie, odwiedzając wydział ksiąg wieczystych przy konkretnych sądzie rejonowym. Możemy też znaleźć numer księgi wieczystej po adresie lub numerze działki.

Kiedy warto sprawdzić księgę wieczystą domu czy mieszkania?

Choć księgę wieczystą możemy sprawdzić w dowolnym momencie, istnieje kilka sytuacji, w których jest to szczególnie istotne. Należą do nich:

  • sprzedaż mieszkania, domu czy działki – aby dowiedzieć się, czy ktoś jeszcze dysponuje prawami do niej i musi wyrazić zgodę na to działanie;
  • zakup nieruchomości z rynku wtórnego – aby zyskać pewność, że właściciel rzeczywiście dysponuje pełnymi prawami do nieruchomości, a ta nie jest obciążona na rzecz innych osób;
  • postępowanie spadkowe – aby ustalić, czy obecny właściciel był jedynym właścicielem nieruchomości;
  • egzekucja długów – jeśli jej właściciel jest naszym wierzycielem i chcemy sprawdzić, czy ktoś już rozpoczął proces egzekucji należności z nieruchomości.

Założenie księgi wieczystej mieszkania

Nieruchomości z rynku wtórnego zazwyczaj mają już założoną księgę wieczystą. W przypadku tych pochodzących z rynku pierwotnego należy ją założyć. Jak to zrobić? Założenie księgi wieczystej nieruchomości możemy zlecić notariuszowi obsługującemu transakcję jej kupna-sprzedaży. Ile kosztuje założenie księgi wieczystej mieszkania u notariusza?

W tej sytuacji poniesiemy koszty:

  • opłaty sądowej (100 zł),
  • wpisu prawa własności (200 zł + VAT),
  • taksy notarialnej,
  • odpisu aktu notarialnego (6 zł + VAT za stronę).

Musimy tylko dostarczyć notariuszowi wszystkie niezbędne dokumenty oraz udzielić mu pisemnego upoważnienia do złożenia wniosku w naszym imieniu.

Możemy również zrobić to osobiście, odwiedzając wydział ksiąg wieczystych przy sądzie rejonowym właściwym dla nieruchomości. Do wypełnionego wniosku o założenie księgi wieczystej (formularz KW-ZAL), należy załączyć dodatkowe dokumenty, takie jak:

  • potwierdzenie nabycia nieruchomości, orzeczenie sądu lub decyzję administracyjną, która określa właściciela,
  • wypis z ewidencji gruntów, wyrys z mapy ewidencyjnej gruntów lub inny dokument służący do oznaczenia nieruchomości.

W tej sytuacji unikniemy konieczności płacenia taksy notarialnej. Pozostałe opłaty pozostają jednak bez zmian.