Pokrzywa zwyczajna - Urtica dioica

Pokrzywa zwyczajna należy do rodziny pokrzywowatych (Urticaceae). W stanie naturalnym rośnie w Europie, Azji, Afryce Północnej, Ameryce Północnej.

Spis treści

1. Pokrzywa - zastosowanie
2. Pokrzywa -  opis rośliny
3. Pokrzywa zwyczajna - roślina lecznicza
4. Uprawa pokrzywy

Pokrzywa - zastosowanie

Pokrzywa rośnie w lasach, zaroślach, na polanach, przy drogach, w sadach, pod płotami i budynkami, w rowach, a także w przydomowych ogrodach. Pokrzywa często jest traktowana jako chwast, a to bardzo cenna roślina lecznicza i kosmetyczna (jest składnikiem wielu mieszanek ziołowych, herbatek, preparatów ziołowych, naturalnych kosmetyków), używa się jej jako paszy dla zwierząt, sporządza z niej barwnik, jest też użytkowana w ogrodnictwie (naturalne preparaty).

Pokrzywa -  opis rośliny

Pokrzywa zwyczajna to roślina wieloletnia, rozłogowa, mało wymagająca. Osiąga wysokość od 0,5 m do nawet 2 m. Kwitnie od czerwca do października, kwiaty mają zielony kolor. Łodyga pokrzywy jest czterokanciasta, łykowata. Liście pokrzywy są ząbkowane, ciemnozielone, pokryte od spodu parzącymi włoskami, powodującymi podrażnienia skóry ludzi i zwierząt. Rozłogi pokrzywy (korzenie) sięgają nawet do 45 centymetrów głębokości.

Zobacz galerię 10 zdjęć

Autor: Maria Muszalska

Pokrzywa zwyczajna

Pokrzywa zwyczajna - roślina lecznicza

Surowcem zielarskim są liście pokrzywy i korzenie. Liście zbiera się od maja do września (najlepiej w maju). Suszy się je w miejscu zacienionym i przewiewnym rozłożone w cienkiej warstwie. Korzenie pokrzywy wykopuje się po sezonie. Liście i korzenie pokrzywy zawierają wiele składników: flawonoidy, garbniki, karotenoidy, sole mineralne (wapń, fosfor, magnez, mangan, żelazo, potas i krzem), chlorofil, acetylocholinę, serotoninę, histaminę, fitosterole, śluzy, kwasy organiczne, witaminy (A, B2, C, E i K).

Pokrzywa działa oczyszczająco (oczyszcza organizm z toksyn i kwasu moczowego), moczopędnie i odtruwająco, wzmacnia układ odpornościowy, ma działanie antybakteryjne i antywirusowe. Łagodzi schorzenia skórne oraz stany zapalne stawów. Pomaga zwalczać katar sienny (działa przeciwhistaminowo). Ze względu na dużą zawartość żelaza, przyczynia się do wzrostu liczby czerwonych krwinek (przeciwdziała niedokrwistości, anemii), a dzięki działaniu ściągającemu hamuje krwawienia. Wpływa na emisję enzymów z trzustki, przez co obniża poziom cukru we krwi. Działa przeciwłojotokowo, poprawia stan cery, paznokci i włosów. Wspomaga trawienie (przez pobudzenie żołądka do wydzielania soków trawiennych). Korzeń pokrzywy hamuje rozrost tkanek prostaty, ma też działanie przeciwgrzybicze.

Pokrzywę zwyczajną stosuje się w leczeniu między innymi: niedokrwistości i zaburzeniach krzepliwości krwi, łagodnych stanów zapalnych przewodu pokarmowego, łagodnych stanów zapalnych dróg moczowych, reumatyzmu, chorób skórnych, łupieżu i łojotoku, biegunek, kataru siennego, anemii. Zewnętrznie wykorzystuje się pokrzywę w leczeniu trudno gojących się ran, wyprysku, do pielęgnacji skóry przetłuszczającej się, wspomagająco w łysieniu i łupieżu oraz jako środek poprawiający kondycję włosów, paznokci i skóry. Korzeń stosowany jest u mężczyzn w łagodnym rozroście gruczołu krokowego.

Uprawa pokrzywy

Uprawa pokrzywy zwyczajnej w ogrodzie jest bardzo łatwa. Roślina nie ma specjalnych wymagań glebowych, najlepiej jednak rośnie na glebach żyznych i wilgotnych na stanowiskach zacienionych. Pokrzywę rozmnaża się przez odkłady (przyginanie łodyg do ziemi) oraz przez rozłogi (kłącza wychodzące spod ziemi). Ogrodnicy często przygotowują preparat z pokrzywy, który używają jako naturalny nawóz do podlewania oraz do oprysku innych roślin (jako środek ochrony roślin).