Okap kuchenny: przegląd. Rodzaje okapów kuchennych i ich działanie

2020-11-12 15:11 Materiał sponsorowany

Okap kuchenny może pełnić funkcję pochłaniacza zapachów lub wyciągu. To ważny element wyposażenia kuchni. Jednak o wyborze rodzaju okapu decyduje: ilość miejsca, którą można przeznaczyć na to urządzenie, wysokość, szerokość i ogólny wystrój kuchni. Zobacz, jakie masz możliwości, jeśli chodzi o okapy kuchenne.

Spis treści

  1. Jak działa okap kuchenny?
  2. Wyciąg czy pochłaniacz do kuchni?
  3. Okap kuchenny: rodzaje
  4. Okap kuchenny: ważne parametry i montaż
  5. Wybieramy okap kuchenny: na co zwrócić uwagę?
  6. Okap kuchenny: filtry
  7. Nowoczesny okap kuchenny: kształty i kolory
  8. Okap kuchenny: materiał
  9. Oświetlenie okapu
  10. Wydajność okapu kuchennego
  11. Okapy kuchenne: obsługa
  12. Nowoczesny okap do kuchni
  13. Galeria zdjęć: nowoczesna kuchnia

Wyciąg kuchenny powinniśmy włączać, zanim aromat potrawy wypełni całą kuchnię. W przeciwnym razie okap będzie musiał pracować na najwyższych obrotach i dziesięć razy przefiltrować powietrze w pomieszczeniu, by zlikwidować dokuczliwy zapach. Dobrze, gdy okap kuchenny potrafi też wyłapywać drobiny tłuszczu, które osiadają na syntetycznym lub metalowym filtrze. Świetnie, gdy wyciąg jest nieco szerszy od płyty grzejnej lub kuchenki, a zasysane powietrze odprowadza wprost do kanału wentylacyjnego. Ale i bez komina sobie poradzi. Tak zwane pochłaniacze kuchenne unieszkodliwiają zapachy za pomocą filtrów węglowych.

Sprawdź też: Zdjęcia kuchni - galerie >>>

Okap kuchenny - wyciąg lub pochłaniacz - usunie nieprzyjemne zapachy i parę, a gotowanie będzie przyjemnością. Dobierajmy okap w zależności od funkcjonalności kuchni i możliwości wentylacyjnych pomieszczenia. Współczesne okapy kuchenne mają wygląd nowoczesnego laboratorium: błyszczącego, tajemniczego i skomplikowanego. Dużo przycisków i funkcji sprawia, że nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, co potrafi nasz okap. Sprawdź, w jakie przydatne funkcje wyposażone są okapy kuchenne.

Jak działa okap kuchenny?

Okapy kuchenne zasysają powietrze z pomieszczenia, przepuszczają przez filtr, na którym osadzają się nieczystości, i "wyrzucają" z powrotem. Decydujące znaczenie ma wydajność. Zadaniem okapu kuchennego jest usuwanie z pomieszczenia zapachów i nadmiaru wilgoci powstających podczas gotowania. Może działać jako wyciąg lub pochłaniacz. W pierwszym przypadku musi być podłączony do osobnego przewodu kominowego. Natomiast pochłaniacz pracuje w obiegu zamkniętym – powietrze z kuchni oczyszcza się, przepływając przez zamontowany w nim filtr, i wraca do pomieszczenia. Większość okapów ma obie funkcje. 

Okap kuchenny jest tym lepszy, im więcej powietrza przefiltruje w godzinę. Trzeba jednak dopasować jego możliwości do kubatury pomieszczenia. Zbyt słaby wyciąg nie pozbawi nas zapachów, zbyt silny może gasić płomienie kuchenki gazowej. Palaczom doradzamy nie zatrzymywać się w kuchni w drodze na balkon. Dym papierosowy znacznie obniża sprawność tego urządzenia.

Wyciąg czy pochłaniacz do kuchni?

W pochłaniaczach powietrze jest zasysane do okapu, przepuszczane przez filtry i – oczyszczone – wydmuchiwane z powrotem do kuchni (obieg zamknięty). Okapy podłączone do kanału wentylacyjnego stanowią zarówno wyciąg powietrza, jak i pochłaniacz. Zassane powietrze przechodzi przez zamontowane w okapie filtry przeciwtłuszczowe (chroniące powierzchnie sufitu, ścian i mebli przed osadzaniem się produktów spalania i tłuszczów), a następnie jest usuwane na zewnątrz przez kanał wentylacyjny. Szerokość okapu powinna być większa od szerokości kuchni, nad którą będzie umieszczony, lub co najmniej jej równa.

Okap kuchenny: rodzaje

Okapy w zależności od usytuowania można podzielić na następujące grupy:

  • okapy kuchenne przyścienne – montowane bezpośrednio do ściany; mogą to być okapy narożne – usytuowane w narożniku pomieszczenia, najczęściej mają kształt kwadratu ze ściętym narożnikiem, zazwyczaj 100 x 100 cm; zajmują dość dużą powierzchnię;
  • okapy kuchenne podszafkowe – instalowane pod szafką wiszącą, stanowiącą integralną część umeblowania kuchni; okapy podszafkowe są funkcjonalne i wygodne ze względu na niewielką ilość miejsca, jaką zajmują;
  • okapy kuchenne szufladowe – montowane w szafkach wiszących – mają dodatkowo wysuwaną płytę, odsłaniającą lub zasłaniającą wlot powietrza do okapu – wysunięcie płyty powoduje automatyczne uruchomienie wentylatora i włączenie oświetlenia;
  • okapy kuchenne uchylne – do zamontowania w szafce wiszącej, włączają się po podniesieniu (uchyleniu) płyty, którą obudowuje się frontem, dopasowanym do mebli kuchennych;
  • okapy kuchenne wyspowe – mogą być montowane w dowolnym miejscu, zazwyczaj pośrodku kuchni na suficie – nad tzw. wyspą (stąd ich nazwa); przewód w takich okapach wyprowadzony jest pionowo w górę.

Okap kuchenny: ważne parametry i montaż

Okapy kominowe (przyścienne) wiesza się na ścianie nad kuchenką. Ich montaż polega na zamocowaniu rury odprowadzającej brudne powietrze do kanału wentylacyjnego, osłonięciu jej panelem i podłączeniu okapu do prądu. Okapy wyspowe montuje się nad wyspą, a przewody wentylacyjne i elektryczne, które muszą być wyprowadzone bezpośrednio nad nimi, ukrywa się w suficie podwieszanym. Okapy do zabudowy mogą być częściowo widoczne lub ukryte. Te ostatnie montuje się w dnie szafki wiszącej albo za frontem kuchennym. Oryginalnym rozwiązaniem są okapy kuchenne przeznaczone do zabudowy w ścianie nad blatem kuchennym. Na rynku są też okapy kuchenne szczelinowe – bardzo dekoracyjnie i chętnie instalowane w kuchniach otwartych. Okapy kuchenne zasilane są prądem o napięciu 230 V, więc w ich pobliże trzeba doprowadzić instalację elektryczną z gniazdem.

Wybieramy okap kuchenny: na co zwrócić uwagę?

O wyborze rodzaju okapu decyduje: ilość miejsca, którą można przeznaczyć na to urządzenie (położenie istniejącego kanału wentylacyjnego, minimalna odległość od kuchenki, wysokość, szerokość i ogólny wystrój kuchni.

Okapy kuchenne powinny być odporne na działanie środków chemicznych, ścieranie, zadrapania, zabezpieczone przed szkodliwym wpływem wysokiej temperatury, wilgoci i tłuszczów. Powierzchnie wyciągów powinny być gładkie, łatwo dostępne do zmywania. Przy zakupie okapu należy zwrócić uwagę na: poziom hałasu wytwarzany przez pracujący w okapie wentylator, zużycie filtra i częstotliwość jego wymiany, zużycie prądu elektrycznego.

Okap kuchenny: filtry

Filtr przeciwtłuszczowy – może być aluminiowy, akrylowy, stalowy bądź katalityczny (z drutów platynowych); stosowany jest w okapach pełniących funkcję wyciągu. Filtry przeciwtłuszczowe należy konserwować wg wskazań producenta.

Filtr z wkładem węglowym – filtr pochłaniający zapachy – stosowany jest w okapach pełniących funkcję pochłaniaczy. Filtry węglowe należy wymieniać maks. co 3 miesiące – w zależności od ich konstrukcji, materiału, z którego zostały wykonane, oraz intensywności użytkowania kuchni.

Nowoczesne okapy mogą być wyposażone we wskaźniki zanieczyszczenia (lub zużycia) filtrów, a także w blokadę powracania oparów oraz przegrody zabezpieczające przed spływaniem skroplonej pary wodnej.

Nowoczesny okap kuchenny: kształty i kolory

Obecnie okapy spełniają nie tylko swoją podstawową funkcję eliminowania zapachów, lecz również stanowią dekorację kuchni. Okap to jeden z najbardziej widocznych sprzętów gospodarstwa domowego. Istotne jest zatem dostosowanie stylu okapu do wystroju kuchni. Oferta rynku w pełni zaspokaja oczekiwania nawet najbardziej wymagających klientów.

Można znaleźć nowoczesne okapy kuchenne o różnorodnych kształtach: od tradycyjnych – nawiązujących do kominów nad piecami węglowymi, przez owalne, opływowe i okrągłe, aż po nowoczesne, geometryczne kształty. Wszystko zależy od stylu kuchni i wyobraźni klienta. Rura wyciągowa okapu może być połączona z poziomymi półkami, na których można ustawić drobne przedmioty. Okapy dostępne są w 3 podstawowych kolorach (białym, czarnym i stalowym) oraz w niemal nieograniczonej palecie barw na zamówienie.

Modne nowoczesne okapy kuchenne są jednocześnie designerskimi lampami. Ponieważ technologia idzie do przodu, sprzęty te pracują bardzo cicho i zapewniają wydajne oczyszczanie. Miłośnicy gadżetów mogą np. skusić się na okapy, które współpracują z aplikacjami mobilnymi, a nawet mają zaprogramowane przepisy kulinarne.

Okap kuchenny: materiał

Okapy kuchenne wykonane są najczęściej ze stali nierdzewnej; charakteryzują się dużą odpornością mechaniczną i termiczną. Produkowane są w wersjach: półmatowej i polerowanej. Okapy kuchenne mogą być również zbudowane z blachy kwasoodpornej. Materiały te łączą się najczęściej ze szkłem.

Płyty czołowe wykonuje się również z miedzi, wykańcza złotym rantem, płytką ze szkła w ramie ze stali nierdzewnej lub płytami ceramicznymi, a nawet drewnem (bukiem, jesionem, dębem czy orzechem). Ze względu na mniejszą odporność na wysoką temperaturę, działanie związków chemicznych i trudności utrzymania w czystości nie poleca się okładzin drewnianych. Najczęściej kolor i rodzaj materiałów elementów wykończeniowych okapu do kuchni dostosowany jest do wnętrza. Rury odprowadzające powietrze wykonywane są z tych samych materiałów co obudowa okapów.

Oświetlenie okapu

Okapy dostępne w sprzedaży w Polsce wyposażone są w oświetlenie LED-owe lub neonowe. To wymóg stawiany producentom przez regulacje unijne. Lampy LED doceniane są przez ich trwałość oraz energooszczędność.

Wydajność okapu kuchennego

Silniki stosowane w okapach kuchennych są wyposażone w sterowanie mechaniczne ( przyciski, suwak), elektroniczne lub dotykowe (sensorowe) o zróżnicowanych poziomach ich regulacji:

  • Mechaniczne z silnikami o wydajności do 600 m3/h – 3-zakresowe.
  • Elektroniczne z silnikami o wydajności do 600 m3/h – 3-zakresowe, lub z silnikami o wydajności 800-1500 m3/h – 4-zakresowe.
  • Dotykowe zazwyczaj z silnikami 800 m3/h – 4-zakresowe.

Na rynku spotkamy sterowanie rotacyjne zazwyczaj stosowane w okapach dekoracyjnych (pochłaniacz), w zależności od producenta 3-4-zakresowe z silnikami o mocy do 600 m3/h.

Czwarty poziom siły ciągu (tzw. 4. bieg) nazywany jest bezpośrednim i zazwyczaj po ok. 15 min redukuje się do poziomu trzeciego.

Szczególnie ważne przy okapach w wersji wyciągowej: przy 4. biegu oraz maksymalnej sile ciągu okap bardzo sprawnie może ewakuować ciepłe powietrze z pomieszczenia i je wychłodzić, dlatego producenci automatycznie ją redukują. Jeśli mamy nadal potrzebę używania okapu na maksymalnym poziomie, musimy go ponownie przełączyć na 4. bieg.

Większość producentów wyposaża okapy w silnik o mocy do 350 W. Klientom ten parametr niewiele jednak mówi – bardziej zwracają oni uwagę na wydajność silnika liczoną w m3/h oraz głośność podawaną w dB, co jest szczególnie ważne w przypadku kuchni połączonej z salonem. Sprawna ewakuacja oparów to nie tylko odprowadzanie pary wodnej, lecz także przede wszystkim tłuszczów. Łatwo możemy zobaczyć ilość tłuszczu podczas czyszczenia filtru metalowego. Wydajne odprowadzanie oparów powinno się odbywać z jak najniższą głośnością, tak by okap nie uprzykrzał funkcjonowania w strefie dziennej z kuchnią.

Aby okap pracował w wartościach głośności określonych przez producentów, powinien być podłączony przez system rur o odpowiedniej średnicy. W przypadku urządzeń z silnikami do 600 m3/h chodzi o rury:

  • okrągłe – średnica 12,5 cm;
  • prostokątne – 15 x 7 cm.

Okapy wyposażone w silniki od 1300 m3/h powinny być połączone rurami okrągłymi o średnicy 20 cm.

Najlepszymi rurami są te wykonane z PCV, tzw. gładkie. Rury spiro, najczęściej metalowe, nie są godne polecenia, ponieważ zwiększają głośność ruchu powietrza (od wewnątrz są karbowane harmonijkowo, co zakłóca swobodny przepływ powietrza). Choć są łatwe w montażu, nie zapewniają odpowiedniego komfortu użytkowania.

Warto wiedzieć:

Istotną rolę odgrywa sam montaż okapu i zwracanie uwagi na pracę ekipy remontowej – zwłaszcza w przypadku sufitów podwieszanych czy gzymsów przyściennych, w których montowane są rury spiro zwykle o średnicy 10 cm (choć godne polecenia są te 12,5 cm). Taka instalacja nie sprawdza się w przypadku okapu o najwyższej sile ciągu, np. 800 m3/h. Urządzenie nie jest bowiem w stanie sprawnie i cicho przefiltrować odpowiedniej ilości powietrza ze względu na niewłaściwe rury o zbyt małej średnicy. W rezultacie wydajność okapu spada o ponad połowę i pracuje on nawet dwukrotnie głośniej!

Na rynku są producenci okapów, którzy opracowali systemy wyciszające ruch powietrza w rurach oraz wytłumienie pracy silnika – jak Falmec z systemem NRS. Przy odpowiednim podłączeniu okapu z rurami odprowadzającymi powietrze możemy osiągnąć głośności od 33 dB na 1. biegu do 53 dB na biegu 4. Wtedy praktycznie zapominamy, że mamy włączony okap w kuchni.

Sprawdź też: Jak wyczyścić okap kuchenny? >>>

Okapy kuchenne: obsługa

Większość okapów to urządzenia dwufunkcyjne, które zależnie od potrzeb mogą pracować w charakterze pochłaniaczy, filtrujących zapachy powstałe podczas gotowania w zamkniętym obiegu lub wyciągów, które po podłączeniu do przewodów wentylacyjnych skutecznie odprowadzają opary na zewnątrz budynku. Obydwa rozwiązania nie tylko zapobiegają rozprzestrzenianiu się intensywnych woni, lecz także przeciwdziałają osadzaniu tłuszczu na wyposażeniu kuchennym i meblach. Wydajność okapów jest zróżnicowana i można ją regulować - w zależności od modelu w zakresie dwóch lub trzech poziomów mocy.

Obsługę okapu kuchennego ułatwia nierzadko specjalny panel dotykowy. Urządzenia z wyższej półki bywają też sterowane za pomocą pilota. Niektóre mają na froncie elektroniczny zegar lub cyfrowy wyświetlacz, informujący np. o intensywności pracy wentylatora. Najnowocześniejsze modele okapów są ponadto wyposażone w sensor zapachu, czujnik ruchu, dzięki któremu zaczynają pracę w momencie pojawienia się użytkownika w kuchni i kończą po jego wyjściu, czy też timer, umożliwiający działanie okapu jeszcze przez kilkanaście minut po opuszczeniu przez nas pomieszczenia. Mniej typowe mają nawet wbudowany odtwarzacz MP3 lub radio.

Wybierając okap kuchenny, trzeba też zwrócić uwagę na stopień jego wyciszenia - urządzenie nie może przeszkadzać nam w rozmowie lub podczas oglądania telewizji, a więc poziom hałasu nie powinien przekraczać 60 decybeli. O wygodzie bez wątpienia decyduje też miejsce montażu. Urządzenie można zainstalować niemal wszędzie. Najczęściej wyróżnia się okapy wyspowe, które zwieszają się z sufitu np. nad wyspą kuchenną, szafkowe (występujące w zabudowie), podszafkowe, które dzięki małym gabarytom pasują nawet do niedużych pomieszczeń kuchennych, uchylne, z odsuwanym panelem przednim, teleskopowe, uruchamiające się po wyciągnięciu z szafki, a także najpopularniejsze chyba w naszych kuchniach - przyścienne i narożne. Dobrze sprawdzają się okapy o skośnej budowie, których kąt nachylenia wynosi ok. 45 stopni. Dzięki takiej konstrukcji użytkownicy mają wygodny dostęp do kuchenki. Sprytnym rozwiązaniem są też okapy wysuwane z blatu, które można pod nim ukryć, gdy nie są potrzebne.

Nowoczesny okap do kuchni

Wykładanie ściany za płytą kuchenną jednym płatem chromoniklowej blachy nierdzewnej, sięgającym do samego okapu. Płyty kuchenne mogą być monolitycznie połączone z okapem i osłonięte obudową ze szkła (rodzaj digestorium laboratoryjnego). Obudowę otwiera się w czasie wstawiania posiłku. Do pracującego kompaktu musi być zapewniony dopływ świeżego powietrza.

Nowoczesne okapy kuchenne charakteryzuje nie tylko cicha praca i doskonała wydajność, lecz także wyjątkowo atrakcyjne wzornictwo. Producenci  prześcigają się w prezentowaniu nowatorskich kształtów, wzorów i kolorów. Łatwo je dobrać w zależności od stylistyki kuchni i indywidualnych upodobań. Niebanalny design przyciąga wzrok, a dzięki pomysłowości projektantów może on cechować także okapy, które coraz częściej przypominają raczej dzieła sztuki niż praktyczne urządzenia, którymi rzeczywiście są.

Oprócz standardowych - białych, brązowych, czarnych czy stalowych, na indywidualne zamówienie dostępne są też okapy kuchenne w niemal nieograniczonej gamie barw. Niektóre modele okapów kuchennych zaskakują wręcz swą oryginalnością - zachwycają kryształowym blaskiem albo misterną, ażurową powierzchnią podkreśloną od spodu delikatnym światłem. Są też takie, które do złudzenia przypominają zawieszone nad kuchenką lampy (których funkcje zresztą pełnią).

Miłośnicy tradycji zapewne chętnie zdecydują się na okapy kuchenne wykończone elementami miedzianymi lub drewnianymi, doskonale pasującymi do pomieszczenia o charakterze rustykalnym lub kolonialnym. Ozdobą nowoczesnej i prostej w formie kuchni może być okap charakteryzujący się geometrycznym i eleganckim kształtem, wykonany z połyskliwego laminatu czy stali inox łączonej ze szkłem.

Zwolennicy minimalizmu często wybierają okapy w kształcie tuby, których oryginalna forma nie narzuca się swoją dekoracyjnością, dzięki czemu doskonale prezentuje się np. w kuchni otwartej na salon. Ci, którzy wolą bezpieczne stylistycznie rozwiązania, również nie mogą narzekać, gdyż oprócz urządzeń o nietypowych wzorach dostępnych jest wiele o zrównoważonej, klasycznej linii, pasujących niemal do każdej kuchni.

Galeria zdjęć: nowoczesna kuchnia

Wybieramy wyposażenie do nowoczesnej kuchni. Inspiracje i zdjęcia - okapy kuchenne, blaty, dodatki, kolory, meble.

Rura od okapu – jak ją zabudować? | Webinar: Jak zaplanować niedużą kuchnię
Nasi Partnerzy polecają