Pasternak zwyczajny - Pastinaca sativa

Pasternak zwyczajny to roślina warzywna z rodziny baldaszkowatych (Umbelliferae). W Polsce kiedyś był uprawiany powszechnie, obecnie w niewielkiej skali (głownie na paszę).

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Autor: www.thinkstockphotos.com

Pasternak zwyczajny

Spis treści:

• Pasternak zwyczajny - opis
• Pasternak - kwiaty
• Pasternak zwyczajny - właściwości i zastosowanie
• Pasternak - uprawa
• Jak przechowywać pasternak?

Pasternak zwyczajny - opis

Pasternak zwyczajny zaliczany jest do warzyw korzeniowych – częścią jadalną jest zgrubiały korzeń, który wyglądem jest podobny do pietruszki. Pasternak to roślina dwuletnia. W pierwszym roku uprawy tworzy rozetę liści oraz zgrubienie korzeniowe (większe od pietruszki, ma stożkowaty kształt i zwęża się w głąb ziemi).

Korzeń pasternaku ma od 20 do 40 cm długości oraz 5–12 cm szerokości, pokryty jest szarawo-białą skórką z licznymi przetchlinkami. W drugim roku uprawy wyrasta nać oraz jeden lub kilka pędów kwiatostanowych (dorastających do około 150 cm wysokości).

Pasternak - kwiaty

Pasternak ma żółte kwiaty, chętnie odwiedzane przez owady zapylające (roślina jest miododajna), a jego nasiona wyglądem przypominają nasiona kminku (są zdobne do kiełkowania tylko przez rok).

Pasternak zwyczajny - właściwości i zastosowanie

Pasternak zawiera wiele składników odżywczych: znaczne ilości węglowodanów, błonnika i soli mineralnych (K, P, Ca, Mg, Fe) oraz witamin (A, C, B1, B2, PP). Wartość energetyczna pasternaku to 75 kcal (314 kJ) w 100 g.

Spożywanie pasternaku przyśpiesza trawienie, pobudza apetyt i pozytywnie wpływa na krążenie. Warzywo wykazuje także działanie moczopędne i uspokajające.

Pasternak - uprawa

Pasternak zwyczajny lubi gleby próchniczne, o dobrej strukturze, wilgotne, o odczynie obojętnym (pH 7). Optymalna temperatura wzrostu wynosi 16–18 st. C, ale roślina jest odporna na niskie temperatury (na przykład siewki wytrzymują do -8 st. C).

Pasternak uprawia się z nasion wysiewanych płytko (na głębokość 1–3 cm) późną jesienią lub wczesną wiosną (do połowy kwietnia). Nasiona kiełkują przy temperaturze 5 st. C. Gdy siewki mają kilka liści należy wykonać przerywkę pozostawiając rośliny co 7–8 cm.

Pasternak można uprawiać na tym samym miejscu po wszystkich warzywach z wyjątkiem innych warzyw korzeniowych (pietruszka, marchew, seler). Warzywo uprawia się w drugim lub trzecim roku po nawożeniu obornikiem.

W okresie wczesnego wzrostu grządki z pasternakiem należy systematycznie odchwaszczać oraz spulchniać międzyrzędzia. W okresie letnim należy podlewać.

Korzenie pasternaku zbiera się jesienią (na przełomie października i listopada) i przechowuje w kopcach, ziemiankach i chłodnych piwnicach, najlepiej w skrzyniach z lekko wilgotnym piaskiem.

Jak przechowywać pasternak?

Optymalna temperatura przechowywania wynosi 0–1 st. C. W takich warunkach warzywo można przechowywać nawet przez pół roku. Zbiory pasternaku można też przeprowadzać wczesną wiosną.