Szkarłatka amerykańska - Phytolacca americana

2020-07-16 15:40

Szkarłatka amerykańska to wysoka, dorastająca do 3 m bylina, pochodząca z południowo-wschodniej Ameryki Północnej, gdzie przez swoje pospolite występowanie często traktowana jest jak chwast.

Szkarłatka amerykańska jest rozprzestrzeniona w wielu krajach. Do Polski przywędrowała z południa Europy. Najczęściej uprawiana jest przez ogrodników jako rzadka roślina ozdobna. Można ją spotkać także w kolekcjach ogrodów botanicznych. Walory dekoracyjne szkarłatki amerykańskiej to przede wszystkim jej intensywnie purpurowy kolor pędów. Należy być z nią ostrożnym, gdyż cała jest trująca i po jej surowym spożyciu mogą wystąpić nudności, zawroty głowy czy biegunka.

Szkarłatka amerykańska ma pokrój rozpierzchłego krzewu o silnym palowym korzeniu. Nazwa szkarłatki amerykańskiej pochodzi od jej purpurowego soku, który wykorzystuje się do barwienia słodyczy i wina. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Drobniutkie kwiaty zebrane są w długie, 15-centymetrowe kłosy. Pojedynczy kwiat ma płaski, miseczkowaty kształt, wyrasta na krótkiej szypułce, tworzy go pięć zagiętych działek kielicha. W środku kwiatu znajduje się 10 symetrycznie rozmieszczonych pręcików oraz jeden zielony, pękaty u podstawy słupek. Kwiat nie posiada korony. Kwiaty mogą mieć barwę białą, zielonkawą lub purpurową. Owoc szkarłatki to spłaszczona jagoda około 1 cm średnicy, która  po dojrzeniu jest czarna. Eliptyczne liście mają około 20 cm długości, z wierzchu są matowe i szarozielone, a od spodu szare. Jesienią przebarwiają się na purpurowo.

Szkarłatka amerykańska jest łatwa w uprawie i dość ekspansywna, szybko się rozsiewa i  może zdominować pozostałe rośliny. Preferuje gleby żyzne i próchnicze, ale urośnie także na przeciętnych. Rozmnaża się z nasion wysiewanych do gruntu na jesieni. Wymagania szkarłatki amerykańskiej nie są duże. Dobrze rośnie na stanowisku słonecznym, ale znosi też półcień. Wymaga regularnego podlewania. Na zimę okrywamy ją geowłókniną, gdyż może przemarzać w bezśnieżne i mroźne zimy.Szkarłatkę amerykańską w przydomowym ogrodzie można sadzić jako soliter na przykład w trawniku,  lub przeznaczyć dla niej miejsce z tyłu rabaty kwiatowej. Ze względu na rozesłany pokrój wyjątkowo pasuje do ogrodów o charakterze naturalistycznym.  Z pewnością będzie urozmaicać ogród warzywny, a jej umieszczenie tam będzie uzasadnione, gdyż młode pędy szkarłatki amerykańskiej są jadalne po ugotowaniu, smażeniu czy marynowaniu. Planując miejsce w ogrodzie dla tej okazałej byliny trzeba przewidzieć dla niej odpowiednio dużo miejsca. Jeśli nasz ogród nie jest wystarczająco duży, możemy zdecydować się na odmianę 'Silberstein' o żółtym marmurkowym wzorku na liściach i niższym wzroście (120 cm), ale mniejszej mrozoodporności. Tę rzadko spotykaną bylinę o intrygującym wyglądzie można sadzić pomiędzy krzewami, którym będzie dorównywała wzrostem, a także tworzyć z niej jednoroczne szpalery wzdłuż ogrodzenia.

Stanowisko słoneczne
Wilgotność gleby wilgotna
Stanowisko półcieniste
Roślina ozdobna z kwiatów
Roślina ozdobna z pędów
Roślina ozdobna z owoców
Wysokość do 3 m
Termin kwitnienia VI - VIII
Kategoria Byliny
Zimozielone Nie
Barwa kwiatów biała
Podlewanie średnio
Barwa kwiatów zielona
Pokrój rozłożysty
Barwa kwiatów purpurowa
Barwa liści/igieł szarozielona
Najlepsze kwitnące byliny do ogrodu