Szkło uranowe - cena, właściwości i szkodliwość. Jak sprawdzić, czy to szkło uranowe?
Rośnie popularność i cena szkła uranowego. Co to właściwie jest, czy szkło z uranem jest groźne dla zdrowia i czy z kieliszków można pić? Jak sprawdzić, czy mamy do czynienia ze szkłem uranowym? Podpowiadamy, ile warte jest dziś szkło uranowe - w szczególności polskie uranowe naczynia z PRL-u i to słynne z Czech.
Autor: Raimond Spekking / CC BY-SA 4.0 (via Wikimedia Commons)
Spis treści
- Szkło uranowe - co to jest?
- Jak sprawdzić, czy szkło jest uranowe? Właściwości, sposoby
- Szkodliwość - czy szkło uranowe jest groźne dla zdrowia?
- Szkło uranowe - cena. Ile jest warte?
Szkło uranowe - co to jest?
Szkło uranowe to szkło, do którego w charakterze barwnika dodano związków uranu - dwuuranianu sodowego lub tlenków uranu. To właśnie dzięki nim naczynia wykonane z tego szkła zyskują charakterystyczny seledynowy odcień.
Jak sprawdzić, czy szkło jest uranowe? Właściwości, sposoby
Najprostszym sposobem na sprawdzenie, czy szkło jest uranowe, jest poświecenie na niego światłem UV. Uran wykazuje właściwości fluorescencyjne, a więc w promieniach ultrafioletowych uranowa karafka czy kieliszek zacznie odblaskowo "świecić".
Drugim sposobem jest nabycie licznika Geigera - urządzenia można bez problemu nabyć przez internet, niemniej jest to zakup o wiele droższy niż latarka UV.
Światło uranowe nie świeci w ciemności. Przy zgaszonym świetle prezentuje się najlepiej, jednak konieczne jest źródło promieni UV.
Szkodliwość - czy szkło uranowe jest groźne dla zdrowia?
Szkło uranowe nie jest szkodliwe dla zdrowia - jego obecność w szkle jest na tyle niewielka, że jego promieniowanie nie zagraża zdrowiu. Można więc pić z uranowych kieliszków i szklanek, stołować się na uranowych talerzach oraz trzymać napoje w uranowych karafkach.
Produkcji szkła uranowego nie zatrzymano ostatecznie przez jego szkodliwość dla zdrowia, a przez Zimną Wojnę i wyścig nuklearny "napędzany" uranem. Wyczulenie (słuszne zresztą) na radioaktywność mają wydarzenia z tamtego czasu oraz być może inny związek, którego używano dla fluorescencyjnych właściwości w produkcji przedmiotów codziennego użytku - rad odkryty przez Marię Skłodowską-Curie i jej męża. Lęk przed uranem ograniczył natomiast produkcję szkła uranowego w latach 30. XX wieku.
Początkiem XX wieku zapanowało tzw. "radowe szaleństwo", a radu dodawano do farb, którymi malowano wszystko - od mieszkań po zabawki dla dzieci - czy nawet leków. Charakterystyczna łuna odblaskowego światła unosząca się nad pomalowanymi przedmiotami i świecąca w ciemności była zarówno piękna, jak i śmiertelnie niebezpieczna, a wystawienie na promieniowanie miało fatalne skutki dla wielu osób, szczególnie pracownic fabryki.
Szkło uranowe - cena. Ile jest warte?
Za stolicę szkła uranowego uważa się Czechy - to tam prawdopodobnie zaczęto je wytwarzać po raz pierwszy. Dlatego też wielu właśnie tam poszukuje odblaskowych naczyń - po prostu jest ich więcej. W Polsce również znajdziemy szkło uranowe. Cena naczyń zależy nie tylko od unikalności, ale i stanu. W przypadku zestawów - od kompletności.
Prywatni sprzedawcy na OLX, Allegro czy targach staroci często zawyżają ceny przedmiotów ze szkła uranowego. Zdarza się też, że wystawiają je pod taką nazwą zupełnie niesłusznie. Na podstawie cen naczyń uranowych w DESA Unicum można przyjąć, że czeskie zestawy ze szkła uranowego w stylu art deco w bardzo dobrym stanie, z lat 30. XX wieku i bez uszczerbków czy braków, to koszt ok. 1000-1500 złotych. Im bardziej ozdobne naczynia i rozbudowane zestawy, tym cena wyższa - nawet do 2500 zł. Znajdą się i przedmioty za kilka tysięcy złotych.
Pojedyncze przedmioty z PRL-u wykonane ze szkła uranowego, jak wazony czy patery, to obecnie wydatek ok. 300-400 złotych.
Zobacz także: Szkło i kryształ - różnice. Jak sprawdzić, czy kryształ jest prawdziwy? Autentyczność kryształu, bezpieczeństwo dla zdrowia
Autor: getty images
Źródło: DESA Unicum
