Szkło i kryształ - różnice. Jak sprawdzić, czy kryształ jest prawdziwy? Autentyczność kryształu, bezpieczeństwo dla zdrowia

2023-12-19 9:47

Jak sprawdzić autentyczność kryształu i upewnić się, że jest prawdziwy? Wiedza o tym, co odróżnia kryształ od szkła przyda się każdemu. Poniżej znajdziecie kilka wskazówek pozwalających sprawdzić, czy mamy do czynienia z kryształem, czyli szkłem ołowiowym, czy ze szklaną imitacją. Kupujecie kryształ z PRL-u? Tych 6 wskazówek przyda Wam się szczególnie.

Spis treści

  1. Kryształ - czym się różni od szkła?
  2. Czy da się odróżnić szkło od kryształu dotykiem?
  3. Jak sprawdzić autentyczność kryształu? Ciężar i grubość
  4. Dźwięk prawdziwego kryształu - jaki powinien być?
  5. Jak sprawdzić, czy kryształ jest prawdziwy? Przezroczystość i błysk
  6. Kryształy PRL - jak poznać, czy nie są ze szkła?
  7. Czy kryształy można myć w zmywarce?
  8. Czy ołów z kryształów szkodzi zdrowiu?

Kryształ - czym się różni od szkła?

Podstawową różnicą między kryształem a szkłem jest ich skład chemiczny. Kryształ czyli szkło ołowiane powstaje, w skrócie, poprzez dodanie do masy szklanej tlenku ołowiu. Ten zabieg nie tylko umożliwia lepsze kształtowanie masy, ale też wpływa na cechy gotowego produktu - kryształowe naczynia mają inną klarowność i dźwięk niż szklani "kuzyni".

Czy da się odróżnić szkło od kryształu dotykiem?

I tak, i nie. Część osób odróżnia kryształy od szkła dotykiem, porównując szlify. Te na kryształowych naczyniach powinny być delikatniejsze dla naszych palców - kryształ jest o wiele bardziej wdzięcznym materiałem do takiej obróbki, szkło rzadko udaje się tak dobrze wypolerować, pozostawiając chropowate powierzchnie. Może się jednak zdarzyć, że to kryształowe naczynie będzie ostrzej szlifowane. W ocenie warto posiłkować się wskazówkami opisanymi poniżej.

Jak sprawdzić autentyczność kryształu? Ciężar i grubość

Kryształ jest twardszy, może być zatem znacznie cieńszy, zachowując przy tym wytrzymałość i delikatność zarazem. Szklanki czy kieliszki kryształowe będą znacznie cieńsze od szklanych odpowiedników, a przy tym wyraźnie cięższe.

Szkło Kryształ
grubsze cieńszy
lżejsze cięższe
Lampy z duszą. Radosław Nakonowski daje industrialnym perełkom drugie życie

Dźwięk prawdziwego kryształu - jaki powinien być?

Kiedy stukniemy w szklane naczynie, wyda ono pojedynczy, cichy dźwięk. Dźwięk kryształu będzie przedłużony, wyższy i głębszy. Im masywniejsze naczynie, tym trudniej będzie to zweryfikować, jednak w takim przypadku wątpliwości powinna rozwiać waga.

Szkło Kryształ
Tępy dźwięk Głębszy dźwięk

Jak sprawdzić, czy kryształ jest prawdziwy? Przezroczystość i błysk

Tak jak w przypadku innych cech, wpływ na klarowność naczyń ma ich skład chemiczny. Ołów sprawia, że kryształ lepiej załamuje światło - dzięki temu pięknie błyszczy i cechuje się większą przejrzystością niż szkło, które jest bardziej mętne, a z użytkowaniem (przez rysy) jeszcze się to pogłębia. Z tego właśnie względu kryształowe naczynia wybierane są przez wielbicieli i koneserów drogich alkoholi - lepsza widoczność zawartości szklanki czy kieliszka pozwala lepiej ocenić właściwości trunku.

Szkło Kryształ
bardziej mętne przejrzyste
bardziej matowe błyszczące w słońcu

Kryształy PRL - jak poznać, czy nie są ze szkła?

W PRL-u rozpoczęto produkcję tańszego "kryształu" dostępnego dla wszystkich. Imitacje naczyń kryształowych ze szkła prasowanego powstawały w formach z gotowymi już szlifami. Jednocześnie wciąż powstawał też kryształ. Jak je odróżnić? Z uwzględnieniem zasad opisanych powyżej. W przypadku szkła imitującego kryształ z PRL-u krawędzie szlifów mogą być bardziej chropowate; widoczny może być również "szew" czyli miejsce zetknięcia się formy.

W PRL-u tworzono też masywne szkło kolorowe, imitujące secesyjne formy czy art deco. Różowe, żółtawe, zielonkawe, rzadziej błękitne naczynia powstawały np. w Hucie Hortensja. Naczynia ze szkła prasowanego były w Polsce Ludowej produkowane na skalę masową. Ich wzory są charakterystyczne - bez większego problemu można je zapamiętać. Napotkane na aukcjach czy targach staroci będzie łatwiej zidentyfikować.

Czy kryształy można myć w zmywarce?

Tak samo jak szkło - można. Należy przy tym zachowywać takie same środki ostrożności, tzn. pilnować, by naczynia nie stykały się ze sobą. W odróżnieniu od szkła, do mycia kryształów w zmywarce zaleca się jednak używać delikatnych detergentów.

Czy ołów z kryształów szkodzi zdrowiu?

Zawarty w kryształach tlenek ołowiu nie ma stężenia, które byłoby szkodliwe dla zdrowia, ponadto w produkcie jest go relatywnie niewiele. Można zatem bez obaw o zdrowie korzystać z kryształowych szklanek czy kieliszków.