Spis treści
Czosnek: starożytne przesądy i ludowe talizmany
Zwyczaj wieszania czosnku nad drzwiami czy balkonie ma swoje korzenie w tradycji ludowej. Już w mitologii i kulturze śródziemnomorskiej wierzono, że ostry zapach czosnku odpędza złe duchy, wampiry czy czarownice.
W polskich górach czosnek z kolei od wieków uważano za symbol zdrowia. Gospodarz wkładał ząbek czosnku do świątecznego chleba, by „służył jako lekarstwo” dla rodziny. Podczas Wigilii jedzono czosnek „na zdrowie” i nacierano nim stopy, wierząc, że zadziała jak naturalna ochrona przed chorobą.
Choć dziś wiele osób traktuje to bardziej jako przesąd, to tylko dowód, że czosnek od wieków uważano za roślinę o magicznej mocy.
i
Naturalny repelent i ochrona roślin
Współczesna nauka potwierdza, że magia czosnku to w dużej mierze działanie zawartych w nim związków chemicznych. Olejek lotny czosnku zawiera m.in. allicynę – substancję o silnym działaniu bakteriobójczym i owadobójczym.
Badania pokazują, że sadzenie czosnku w sąsiedztwie warzyw czy kwiatów znacznie ogranicza obecność szkodników.
Na przykład eksperyment z 2024 r. opisany w artykule “Garlic as a companion plant for suppressing Myzus persicae infestation in Brassica rapa” wykazał, że posadzenie czosnku obok roślin z rodziny kapustnych (np. kapusty czy kalafiora) znacznie redukuje populację mszyc. Nie dość, że zmniejszała się ich przeżywalność, gorzej się rozmnażały, to w dodatku czosnek przyciągał biedronki, które są ich naturalnym wrogiem.
Z kolei amerykańscy naukowcy z UVM dowiedli, że olejek czosnkowy to jeden z najskuteczniejszych naturalnych środków odstraszających mączliki czy inne szkodniki – stosowali go na przykład, spryskując nim brokuły i unikając w ten sposób poważnych strat.
Garść ludowych porad ogrodniczych potwierdza ten potencjał: gotowy wywar z czosnku chroni rośliny przed chorobami bakteryjnymi, a jego charakterystyczny zapach „świetnie odstrasza mszyce”. Zielarze z kolei podkreślają, że zawarty w czosnku trisiarczek dialilu sprawia, że czosnek również dla kleszczy i komarów jest nie do zniesienia.
Właśnie dlatego warto posadzić czosnek między pomidorami czy papryką albo stosować oprysk z czosnku. Choć nie jest on tak silny jak chemia z marketu, jest za to całkowicie bezpieczny i stanowi dla nich tanią i ekologiczną alternatywę.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Zapomnij o domestosie. Włóż ząbek czosnku do toalety na noc
i
Fitoncydy i czyste powietrze
Czosnek wydziela lotne substancje zwane fitoncydami. Są to naturalne związki o silnym działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Allicyna i inne związki siarki zabijają w powietrzu bakterie i grzyby, niszczą m.in. gronkowca złocistego czy pałeczkę coli.
Jeśli powiesisz zatem na balkonie warkocz czosnku, spędzając tam czas, będziesz niepostrzeżenie wdychać dobroczynne związki. Fitoterapeuci zaznaczają, że wdychanie oparów czosnku jest jednym ze sposobów wzmacniania odporności.
Współcześni zwolennicy naturalnych terapii przypominają o „gałganku Aliny” – aromatycznym zawiniątku z czosnku, który wiesza się przy łóżku, kiedy się ma katar na katar. Jak pisze Pan Tabletka: „sam zapach czosnku jest już naturalnym antybiotykiem”, który może łagodzić objawy przeziębienia.
