Stylowe meble: Ludwik XV. Jak rozpoznać antyki? ZDJĘCIA
Styl Ludwika XV to chyba najbardziej charakterystyczny ze wszystkich „ludwików”. Jak rozpoznać meble w stylu Ludwika XV? Być może są to stylowe meble najbardziej lubiane – za faliste linie, kabriolowe nóżki, efektowne intarsje.
Autor: Patrick Giraud, domena publiczna
Salon w stylu Ludwika XV na zamku w Talcy. Warto przyjrzeć się komodzie (z prawej, w głębi) – fantazyjna ramka ze złoconego brązu otacza wykonany w czarnej i złotej lace pejzaż stylizowany na chiński. Za sprawą tapiserii w bogatych złotych ramach – wnętrze jeszcze silnie barokowe w charakterze.
Spis treści
- Meble w stylu Ludwika XV: po czym je poznać?
- Jak ewoluował styl rokokowy? Czytaj i oglądaj zdjęcia >>
- Meble w stylu Ludiwka XV: zdobienia
- Styl Ludwika XV: meble piękne i naprawdę wygodne
- Pozostałe meble ludwikowskie: Ludwik XIV, Ludwik XVI, Ludwik Filip >>
- Antyki: Ludwik XV we współczesnym wnętrzu
Styl Ludwika XV w swej zasadniczej postaci panował w Europie bardzo krótko – przyjmuje się, że od 1723 do 1750 roku. Pierwsza z tych dat to moment objęcia przez króla samodzielnych rządów we Francji, druga – umowny początek narodzin stylu transition, stanowiącego harmonijne przejście od płynnej rokokowej linii stylu Ludwika XV do klasycystycznej geometrii nazwanej później stylem Ludwika XVI. Jak na estetykę obowiązującą przez zaledwie ćwierćwiecze, styl Ludwika XV zdołał jednak odcisnąć na europejskiej sztuce użytkowej i sztuce czystej niezwykle głębokie piętno.
Związek stylu z osobą Ludwika XV jest przy tym zbiegiem okoliczności. Zmiana estetyki – z monumentalnego, ciężkiego antykizującego baroku na lekkość rokoka – stała się wyrazem przemiany mentalnej i obyczajowej. Po śmierci Ludwika XIV, Króla Słońce, zmęczona sztywnym wersalskim ceremoniałem francuska arystokracja szukała zmysłowości, wyrafinowania i odrobiny sentymentalizmu. Ramy estetyczne do realizacji tych pragnień stworzył właśnie wykwintny, kameralny styl Ludwika XV.
Meble w stylu Ludwika XV: po czym je poznać?
Znakiem rozpoznawczym stylu Ludwika XV w meblarstwie jest linia krzywa. Widać ją zarówno w formach sprzętów, jak i w charakterystycznym kształcie nóżek. Formy mebli w stylu Ludwika XV są krzywoliniowe we wszystkich płaszczyznach – wypukło-wklęsłe. Nóżki z kolei – kabriolowe, a więc takie, które przypominają mniej lub bardziej wydłużoną literę S i zwężają od góry ku dołowi, kończąc się wertykalną stopką przywodzącą na myśl baletnicę tańczącą na puentach. Co przy tym istotne, płynna linia mebli w stylu Ludwika XV wyraźnie integruje nóżki z konstrukcją mebla – czy to skrzyniowego, czy szkieletowego.
Oryginalne antyki – meble w stylu Ludwika XV (lub ich wierne kopie bądź staranne naśladownictwa, czyli meble stylizowane) cechują nie tylko charakterystyczne formy, ale też określony materiał i sposób wykończenia. Pierwotnie te stylowe meble wykonywano z surowca egzotycznego – drewna różanego, satynowego, palisandru i amarantu, później także z mahoniu.
Mebli w stylu Ludwika XV, inaczej niż się to ma z wyrobami późniejszymi (meblami XIX-wiecznymi i współczesnymi) raczej nie złocono. Niektóre z nich pokryto jednak tzw. vernis Martin – złocistym lakierem mającym imitować chińską lakę, opartym jakoby (oryginalne receptury nie przetrwały do naszych czasów) na mieszaninie oleju, terpentyny i kopalu. W związku z modą na chinoiserie we fronty komód, kredensów czy mebli do pisania w stylu Ludwika XV niekiedy wkomponowywano płyciny z chińskiej laki.
Jak ewoluował styl rokokowy? Czytaj i oglądaj zdjęcia >>
Rokoko – narodziny i przemiany >>
Styl Ludwika Filipa, czyli drugie rokoko >>
Autor: Andreas Praefcke, domena publiczna
Meble prowincjonalne w stylu Ludwika XV. Uwagę zwraca niska precyzja opracowania dekoracji snycerskiej fotela oraz brak okuć na skrzyni sekretarzyka.
Meble w stylu Ludiwka XV: zdobienia
Najczęściej jednak meble w stylu Ludwika XV zdobiono intarsją geometryczną bądź figuratywną – motywami bukietów kwiatów, girland, puttów, instrumentów muzycznych i in. Z reguły stosowano też okucia o fantazyjnej formie wykonane ze złoconego brązu lub z mosiądzu – uchwyty, oprawy dziurek od klucza, elementy czysto dekoracyjne. We wszystkich tych odlewach, a także w stosowanej chętnie snycerce, powracał fundamentalny dla rokoka motyw rocaille. Oprócz niego zaś – kwiaty i liście w różnych układach, pęki trzcin, łodygi palm i inne.
Styl Ludwika XV: meble piękne i naprawdę wygodne
Meble w stylu Ludwika XV wykonywano z myślą o zapewnieniu użytkownikom komfortu. Z tego względu, obok stołów do pisania (biurek), komód i szaf, w estetyce tej wykonywano najróżniejsze wyściełane meble do siedzenia i leżenia (jak zwł. szezlong), ponadto lekkie toaletki, stoliki do czytania i robótek, a także karciaki – składane stoły do gier towarzyskich.
Co warte odnotowania, rozwój stylu Ludwika XV przyniósł nowe formy meblarskie. Najważniejsze to: łóżko à la duchesse (ze szczytem górnym, czyli zagłówkiem, a bez szczytu dolnego – „nóg”), łóżko d'ange (z krótkim baldachimem – tylko nad wezgłowiem) oraz łóżko alkowa (zamknięte z trzech stron). Styl Ludwika XV przyniósł ponadto szafki narożne występujące parami oraz sekretarzyk z opuszczanym blatem; meble obu tych typów występowały później w innych odsłonach stylistycznych. Dekady stylu Ludwika XV to wreszcie także okres rozwoju duchesse brisée – rodzaju szezlonga zestawianego z dwóch foteli (jednego o zwykłym, wysokim, a drugiego o wyraźnie niższym oparciu) i umieszczanego pomiędzy nimi odpowiednio wyprofilowanego taboretu.
Pozostałe meble ludwikowskie: Ludwik XIV, Ludwik XVI, Ludwik Filip >>
Popularne „ludwiki” czy meble ludwikowskie reprezentują szereg zróżnicowanych estetyk – barokową, rokokową, klasycystyczną. Poznaj je bliżej!
Autor: Myrabella/Wikimedia Commons/CC-BY-SA-3.0
Galeria Lustrzana w Wersalu – najsłynniejsze wnętrze w stylu Ludwika XIV. Oprócz charakterystycznej, niezwykle bogatej dekoracji ścian i sklepienia uwagę przykuwa figuralna forma kandelabrów.
Autor: Ian McKellar, CC-BY-SA 2.0
Reprezentacyjny salon ze złoconymi meblami w stylu Ludwika XVI w paryskiej rezydencji-muzeum Nissim de Camondo. Meble i poszczególne ozdobne drobiazgi reprezentują już pierwszą fazę klasycyzmu, jednak gobeliny w obiciach foteli, kanap, parawanu i ścian, a także ogólna tendencja do dekoracyjności, to duch baroku.
Autor: Jean-Pierre Dalbéra, CC-BY-SA 2.0
Wnętrze w stylu Ludwika Filipa. Przy kominku fotel wolter, w rogu meridienne. Charakterystyczne kabriolowe nóżki krzeseł.
Antyki: Ludwik XV we współczesnym wnętrzu
Meble w stylu Ludwika XV chętnie wprowadzamy do naszych mieszkań i domów. Eleganckie i dekoracyjne stoliki, zgrabne fotele (zwłaszcza te o niezabudowanych podłokietnikach) i reprezentacyjne, zdobione intarsją komody to znakomity kontrapunkt dla nowoczesnych mebli, z ich kubicznymi kształtami i stonowanym wykończeniem. Wykonywane i dawniej, i współcześnie w różnych, mniejszych i większych gabarytach, zręcznie wpasują się w wystrój nawet szczuplejszych wnętrz.
Szukając antyków - mebli w stylu Ludwika XV, zwracajmy baczną uwagę na ich jakość: staranność wykonania intarsji i odlewów, a przede wszystkim ogólną lekkość i grację. Nie możemy zapominać, że estetyka ta narodziła się z potrzeby wykwintu. Ciężka, niezgrabna tandeta jest więc nie do przyjęcia – tym bardziej, że na targach staroci, w serwisach ogłoszeniowych i aukcyjnych, a nawet w sklepach z meblami zachodnimi nie brakuje przyzwoitych kopii mebli w stylu Ludwika XV z lat 50., 60. i 70. XX wieku, oferowanych w zachęcających do zakupu cenach.
Autor: archiwum
Antyki w mieszkaniu z małą kuchnią nie muszą wyglądać ciężko. Jedlolita biel ścian i frontów kuchennych zdecydowanie odciążyła masyw drewnianych mebli. Fot. M. Bykowski
Autor: agencjafree/living4media
Dekoracyjne gobeliny to prawdziwe dzieła sztuki. Świetnie prezentują się w eleganckim salonie w stylu klasycznym.
Autor: Mariusz Bykowski
Srebrny czy platerowany dzbanek do kawy może i zdobić słół, i służyć biesiadnikom.
