Wianek, jak dawniej. Jak zrobić go z ziół i polnych kwiatów na oktawę Bożego Ciała?

Czym jest Boże Ciało i oktawa tego święta?

Boże Ciało, czyli Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, obchodzona jest w czwartek po Uroczystości Trójcy Świętej. 

Dla katolików jest to jedno z najważniejszych świąt, które w centrum celebracji stawia Eucharystię — znak obecności Chrystusa pośród wiernych. 

Przez osiem kolejnych dni — od czwartku do następnego czwartku, trwa tzw. Oktawa Bożego Ciała — podczas której odprawiane są procesje wokół kościołów, a wierni proszą wówczas o Boże błogosławieństwo dla pól, ogrodów i zbliżających się zbiorów.

Przeczytaj także: Najlepsze kwiaty do sypania na procesji. Oto 17 gatunków, które właśnie teraz kwitną na łąkach!

Kwietne wianki związane z oktawą Bożego Ciała

Tradycja święcenia wianków w oktawie Bożego Ciała ma głębokie korzenie i znaczenie zarówno duchowe, jak i ludowe. Choć dziś może się wydawać dekoracyjnym dodatkiem do procesji, niegdyś wianki były prawdziwym talizmanem – symbolem czystości, obfitości plonów i ochrony przed żywiołami. 

Pleciono je z roślin, które nie tylko zachwycały zapachem, ale miały również właściwości lecznicze – wierzono, że odpowiednio dobrane zioła zapewniają domowi zdrowie, dobrobyt i bezpieczeństwo.

Zwykle do wicia wianków przystępowały kobiety – najczęściej dziewczęta – które używały ruty, mięty, rumianku, a także młodych gałązek drzew. Po poświęceniu w kościele plecionki zawieszano na ścianach domów, stajni i stodół – miały chronić przed burzami, ogniem, gradem i powodzią. Często przechowywano je przez cały rok jako rodzaj duchowej tarczy, a gdy się zestarzały – palono ich resztki, by okadzić zwierzęta lub pola.

W niektórych regionach do wianków wkładano także skrawki papieru z cytatami z Ewangelii. Zakopywano je potem w rogach pola, by ziemia była urodzajna i chroniona przed wszelkim złem.

Polecamy: Dekoracje okienne na Boże Ciało. Jak udekorować okno na Boże Ciało pięknie i zgodnie z tradycją?

Kiedy święcimy wianki podczas oktawy Bożego Ciała?

Dziś zwyczaj ten nie zanikł całkowicie – w wielu parafiach nadal święci się wianki. Najczęściej odbywa się to w ostatni dzień oktawy Bożego Ciała – czyli osiem dni po głównym święcie. To właśnie wtedy wierni przynoszą do kościołów małe wianuszki uplecione z ziół i kwiatów, które zostają poświęcone. Taki rytuał wieńczy cykl codziennych procesji eucharystycznych, które – zwłaszcza na wsiach i w mniejszych zgromadzeniach parafialnych - nadal odbywają się przez całą oktawę.

Z czego zrobić wianek na zakończenie oktawy Bożego Ciała? Wianek z ziół i kwiatów

Tradycyjny wianek, przynoszony do święcenia w ostatni dzień oktawy Bożego Ciała, powinien być upleciony z roślin, które od wieków obecne były w ludowej kulturze i symbolice. Dawniej korzystano przede wszystkim z tego, co dawała natura – dzikie zioła, kwiaty i liście zbierane na łąkach, miedzach i skrajach pól. Współczesne wianki często łączą te same, sprawdzone gatunki z ozdobnymi roślinami z przydomowych ogrodów czy balkonowych skrzynek.

Do najbardziej cenionych roślin należą m.in. mięta, rumianek, dziurawiec, pokrzywa, bylica, koniczyna, chaber, dziewanna, kwiaty czarnego bzu, piołun czy lubczyk. Wiele z nich uznawano nie tylko za piękne, ale też za obdarzone mocą leczniczą i ochronną. 

Coraz częściej w wiankach pojawiają się także piwonia, bratki czy róża – rośliny ogrodowe, które nie mają za wiele wspólnego z tradycją, ale wzbogacają kompozycję o kolor i zapach. 

Jak zrobić wianek na oktawę Bożego Ciała? Proste DIY

Wykonanie wianka na zakończenie oktawy Bożego Ciała to piękną i ciekawa tradycja. Aby stworzyć symboliczny wianuszek, nie trzeba być florystą – wystarczy odrobina czasu, zapału i dostęp do świeżych roślin.

Czego potrzebujesz?

• świeżych ziół i kwiatów (np. mięty, dziurawca, koniczyny, rumianku, dziewanny, chabra),
• naturalnego sznurka, czerwonej wstążki lub lipowego/leszczynowego łyka,
• cienkiego drucika florystycznego (opcjonalnie, dla trwałości),
• nożyczek i ewentualnie paska z papieru z wypisanym fragmentem Ewangelii (jeśli chcesz odwołać się do dawnego zwyczaju).

Wykonanie wianka - krok po kroku:

• Zbierz rośliny. Najlepiej zrobić to w niedługim odstępie czasu od planowanego wykonania, kiedy są jeszcze świeże i nie zwiędły od słońca. Wybieraj te, które są zdrowe, i nieuszkodzone.
• Ułóż wiązki. Połącz kilka roślin w małe bukieciki, dobierając kolory i faktury tak, by tworzyły spójną całość.
• Stwórz bazę wianka. Zrób okrąg z elastycznych, cienkich gałązek (np. wierzboweych) albo użyj metalowej obręczy jako podstawy.
• Przymocuj zioła. Przy pomocy sznurka lub drucika przywiązuj małe bukieciki do bazy, lekko nachodząc na siebie, aby uzyskać efekt pełnego wianka.
• Zabezpiecz kompozycje. Przewiąż gotowy wianek  tasiemką lub jak dawniej leszczynowym oraz lipowym łykiem.

Gotowy wianek możesz poświęcić w kościele, powiesić w domu na ścianie lub oknie. Starannie wykonana kompozycja prezentuje się dobrze nawet po zasuszeniu.

Wianki z polnych kwiatów i ziół - zdjęcia

Zobacz również: Jakimi kwiatami udekorować ołtarz na Boże Ciało? Wyjątkowe rośliny i ich symboliczny wydźwięk