Choinka - tradycja pogańska? Wyjaśniamy, skąd pochodzi tradycja ubierania choinki w Polsce

2023-12-13 12:40

Choinka świąteczna to bodaj najważniejszy symbol Bożego Narodzenia. Ubieranie choinki w Wigilię lub nawet kilka tygodni wcześniej stanowi piękny zwyczaj. Skąd jednak pochodzi tradycja ubierania choinki? Jak to się stało, że zwykła choinka z lasu trafiła na honorowe miejsce do domowych wnętrz? Odpowiadamy.

Spis treści

  1. Skąd pochodzi tradycja ubierania choinki?
  2. Co to jest podłaźniczka?
  3. Jak dawniej ubierano choinkę?
  4. Choinka świąteczna dziś
  5. Jaka jest modna choinka 2023?
  6. Choinka żywa w doniczce czy cięta? A może choinka sztuczna? Jaka jest najlepsza choinka do domu?

Strojna choinka w święta Bożego Narodzenia to wyraz indywidualnych upodobań gospodarzy. W każdym domu choinka na święta wygląda nieco inaczej – u jednych jest stonowana, jednobarwna, z przemyślnie dobranymi kolorystycznie bombkami i łańcuchami. U innych zaś wielobarwna, bogata zdobiona i jaskrawa. Szklane bombki, drewniane ozdoby, papierowe łańcuchy, ręcznie robione ozdoby z makaronu bądź słomy – każdy z nas ma swoje ulubione dekoracje, które najchętniej zawiesza na choince świątecznej. Ale czy w pogoni za poszukiwaniem coraz to nowych ozdób choinkowych pamiętamy, skąd pochodzi tradycja ubierania choinki?

Skąd pochodzi tradycja ubierania choinki?

Mało kto wie, że w polskiej tradycji zwyczaj ubierania choinki w Wigilię pojawił się stosunkowo późno (względem innych krajów), ponieważ dopiero w XIX wieku. Początkowo strojenie choinki świątecznej w dzień Wigilii zostało zapożyczone jedynie w dużych miastach w centrum kraju, bezpośrednio od kolonistów niemieckich w czasie zaborów. Dopiero z czasem zwyczaj ten rozpowszechnił się na zamożniejsze dwory w innych rejonach kraju.

Co to jest podłaźniczka?

W polskich wsiach choinka zagościła dopiero w okresie międzywojennym, wypierając tym samym inną tradycyjną, ludową ozdobę świąteczną, jaką była podłaźniczka (obręcze sit obwiązane iglastymi gałązkami). Wiązał się z nimi zwyczaj, który zapewniać miał urodzaj i dorodność trzody – po ususzeniu ozdoby zakopywano ją w całości w polu bądź uprzednio krusząc, dosypywano do paszy zwierząt hodowlanych. W tradycji utrwalił się również przekaz, że temu, który ścina choinkę na świąteczne drzewko, w nadchodzącym roku gwarantowane jest szczęście i powodzenie.

Jak dawniej ubierano choinkę?

W polskiej tradycji w rolę choinki świątecznej wcielała się najczęściej jodła. Swego czasu było to drzewo popularne, bogato występujące w polskich lasach. Ponadto wyróżniało się gęstymi gałązkami, przez co świetnie nadawało się do dekorowania. Dziś jodła niestety nie jest już tak powszechna, ale wciąż trafia do świątecznych domów.

Ozdabianie choinki również nie było przypadkowe, a każda pojawiająca się na drzewku ozdoba choinkowa niosła ze sobą życzenie osoby, która ją wykonała. Papierowe łańcuchy symbolizowały więzi rodzinne, dzwoneczki – dobrą nowinę, słomiane aniołki – boską opiekę, a umieszczana na szczycie choinki gwiazda betlejemska miała wskazywać wędrowcom bezpieczną drogę do domu.

Tradycyjnymi ozdobami choinkowymi były początkowo dekoracje naturalne (orzechy, jabłka) i ręcznie robione drobiazgu z papieru i słomy. Często na jodłowych gałązkach choinki pojawiały się też kolorowe opłatki czy domowe wypieki, np. lukrowane pierniczki. Współcześnie widać zresztą powrót do tej tradycji. Samodzielnie wykonane ozdoby i dodatki w stylu eko królują na choinkach świątecznych.

Choinka świąteczna dziś

Choinka sztuczna czy żywa – to częsty dylemat przed świętami. Obydwa rozwiązania mają swoich fanów, ale też oponentów. W przypadku sztucznej choinki świątecznej sytuacja jest o tyle łatwiejsza, że drzewka nie trzeba podlewać, a poza tym służy przez kilka lat. Nie ma jednak naturalnego uroku ani zapachu tak charakterystycznego dla jodły czy świerka.

Oprócz tego coraz większą popularność zdobywają choinki świąteczne z nietypowych materiałów, np. z desek, lampek choinkowych czy nawet makaronu. Najczęściej odgrywają rolę dodatkowych dekoracji świątecznych. Jeśli decydujemy się na sztuczną choinkę, możemy też nieco odejść od tradycyjnej kolorystyki. Dużą popularnością cieszy się chociażby biała choinka.

Zobacz także:

Jaka jest modna choinka 2023?

Różne trendy widać też w ubieraniu choinki świątecznej. Klasyczny duet kolorystyczny to czerwień i zieleń. Do tego często dochodzi złoto, dodające elegancji. Prawdziwym hitem są również choinki bardziej minimalistyczne, np. ubrane tylko na biało albo biało-srebrno. Moc ozdób i dekoracji świątecznych pozwala na przygotowanie takiej choinki, która w pełni odpowiada gustom domowników.

Tekst: Anna Jakimiuk

Choinka żywa w doniczce czy cięta? A może choinka sztuczna? Jaka jest najlepsza choinka do domu?

Murator Remontuje: Jak zrobić choinkę z desek z palet?
Materiał sponsorowany
Nasi Partnerzy polecają