Tradycyjne maty tatami. Jak utrzymać japońskie tatami w dobrym stanie?

2020-10-28 11:23

Maty tatami to naturalny produkt słomkowy. Nie zawiera żadnych sztucznych materiałów, dlatego warto stosować kilka podstawowych zasad, aby utrzymać je w dobrym stanie przez długie lata.

Mata tatami
Autor: Navamin keawmorakot/GettyImages

Spis treści

  1. Mata tatami - co to jest i do czego służy?
  2. Jak dbać o maty tatami? Pielęgnacja i czyszczenie

Mata tatami - co to jest i do czego służy?

Mata tatami to tradycyjny japoński materac wykonany ze słomy ryżowej, pokryty plecionką z trawy igusa, po bokach obszyty czarnym materiałem (np. barwioną bawełną). Początkowo maty tatami były stosowane do urządzania japońskich mieszkań – wykładano nimi pomieszczenia, a nocą rozkładano na nich japońskie materace, czyli futony. Dzisiaj maty tatami chętnie wykorzystuje się również podczas treningów sztuk walki. Mata tatami to produkt w pełni naturalny i ekologiczny. Ponieważ jest ona wykonana ze słomy i trawy igusa, początkowo wydziela silny zapach siana, ale po jakimś czasie powinien on zniknąć.

Standardowo tatami mają wymiary 90 x 180 x 5 cm lub rzadziej w wersji połowę mniejszej 90 x 90 cm. Powierzchnia tatami jest też jednostką miary powierzchni wnętrz w Japonii. O 5 cm węższe są maty pochodzące z Tokio i wschodnich części kraju. Wszystkie tatami miały takie same wymiary, dlatego w dawnej Japonii wnętrza miały wymiary będące wielokrotnościami 90 cm. Liczbą mat określało się wielkość pomieszczenia. Na przykład typowy sklep miał powierzchnię pięciu tatami, a pokój, w którym odbywała się ceremonia picia herbaty miał powierzchnię 4,5 tatami. Do dzisiaj we współczesnych domach Japończyków, przynajmniej jeden pokój ma podłogę pokrytą matami tatami.

Maty tatami doskonale sprawdzają się w sypialniach inspirowanych stylem japońskim. W Kraju Kwitnącej Wiśni maty stanowią naturalną bazę pod futony (materace japońskie), zapewniając użytkownikom komfortowy sen i wypoczynek. Co więcej, maty tatami umiejętnie wyłapują i pochłaniają szkodliwy dwutlenek węgla z powietrza, a dzięki wypełnieniu ze słomy ryżowej skutecznie pochłaniają wilgoć.

Mata tatami
Autor: materiały prasowe KrainaSnow.pl

Jak dbać o maty tatami? Pielęgnacja i czyszczenie

Mata tatami nie powinna być umieszczana w bardzo ciepłym pomieszczeniu, szczególnie wraz z mocnym ogrzewaniem podłogowym lub w miejscu o intensywnym nasłonecznieniu. Wysoka temperatura wysusza tatami i niszczy jego składniki. Naturalne ciepło i wilgoć nie są szkodliwe dla maty, ale chcąc zachować kolor, najlepiej przechowywać ją w zacienionym i chłodnym pomieszczeniu o dobrej wentylacji. 

Tatami należy regularnie odkurzać. Ruch szczotki odkurzacza powinien odbywać się wzdłuż sitowia, tak by nie uszkodzić powierzchni. Po każdym odkurzaniu należy przetrzeć tatami lekko wilgotną szmatką. Takie czyszczenie ma pozytywny wpływ na kolor, zapach, a także wytrzymałość tatami. Plamy z maty można usuwać za pomocą czystej wody. Ewentualnie można zastosować mydło naturalne. Nie suszyć suszarką. Mata powinna wyschnąć naturalnie.

Pamiętajmy, by nie chodzić po macie tatami w obuwiu. Nie jest to tylko japońska tradycja, ale również sposób na ochronę powierzchni. Z podobnych względów nie powinno się na tatami stawiać mebli i innych ciężkich przedmiotów. Leżące bezpośrednio na podłodze tatami, może się łatwo przesuwać. Aby temu zapobiec można położyć najpierw materiał zapobiegający ślizganiu się maty lub zamontować drewnianą ramę do tatami.

Użytkowaną matę warto czasami wynieść na zewnątrz. Podczas ujemnych temperatur można okresowo zamrozić tatami, podobnie jak robimy to z dywanami. Istnieje możliwość stosowania tatami wraz z ogrzewaniem podłogowym, nie powinno ono być jednak zbyt silne. Jeśli tatami w jednych miejscach jest używane intensywniej niż w innych, to można je zamieniać miejscami lub przekładać na inną stronę, tak aby ich zużycie było bardziej równomierne.