Sztukaterie gipsowe. Ozdoba ścian - gipsowa sztukateria w starym stylu

2023-02-28 14:14

Sztukaterie gipsowe są dziś mniej popularne niż tańsze, lżejsze i bardziej precyzyjne sztukaterie poliuretanowe czy styropianowe. Miłośnicy tradycyjnego rzemiosła i ci, którzy stawiają na naturalne surowce, niezmiennie wybierają jednak gipsowe ozdoby ścian i sufitów – gzymsy, płyciny, rozety. Klasyczne sztukaterie są też nieodzowne w mieszkaniach w starych kamienicach, a także we wnętrzach dworków, pałacyków i innych obiektów zabytkowych.

Spis treści

  1. Sztukaterie gipsowe dawniej i dziś
  2. Jak powstają sztukaterie gipsowe?
  3. Sztukaterie w nowoczesnych wnętrzach: galeria zdjęć

Sztukatorstwo, czyli umiejętność zdobienia wnętrz i elewacji dekoracyjnymi wyprawami plastycznymi i elementami rzeźbiarskimi, pochodzi od włoskiego słowa stucco. Tak w epoce renesansu nazywano sztukaterie z zaprawy składającej się z wapna, zmielonego marmuru, gipsu oraz kleju. Dzięki dużej plastyczności materiału można z niego wykonywać dowolne detale i elementy - wszelkigo typu listwy i ozdoby gipsowe na ścianę czy na sufit.

Nie przegap:

pomysły na sztukaterie na suficie: zdjęcia >>>

jak dobrać sztukaterie do wnętrza? >>>

Sztukaterie gipsowe dawniej i dziś

Od renesansu, który w miękkim stiuku naśladował formy antyczne, odkuwane wówczas w kamieniu, dekoracje sztukatorskie stopniowo zyskiwały na popularności, aby osiągnąć największy rozkwit w okresie baroku i rokoka. Używane do dziś wzory tradycyjnych elementów zdobniczych pochodzą z opracowań ksiąg rzymskiego architekta Witruwiusza, dokonanych na początku XVI wieku przez Andrea Palladio i Vignolę.

Ponieważ jednak już w XVIII wieku ornamenty sztukateryjne były powszechnie malowane, masa, z której powstają sztukaterie gipsowe, została pozbawiona szlachetnego dodatku pyłu marmurowego.

Jak powstają sztukaterie gipsowe?

Zarówno konserwatorzy zajmujący się restauracją zabytkowych rzeźb, jak i sztukatorzy zrzeszeni w cechu, nie ukrywają licznych zalet tego wdzięcznego i stylowego surowca, podkreślając różnorodność jego zastosowań. Zazdrośnie strzegą natomiast tajemnic techniki wykonywania sztukaterii gipsowych, sekretów często przekazywanych z pokolenia na pokolenie.

Co jednak wiadomo o wykonywaniu sztukaterii gipsowych? Drobniejsze elementy powstają poprzez odlewanie w odpowiednich formach albo wykrawanie różnorodnymi wzornikami. Zbyt długie kształtki sztukatorskie najczęściej odkształcają się podczas procesu wysychania, dlatego korzysta się z krótszych odcinków, dopracowując je już po zamontowaniu na ścianie czy suficie.

Długi gzymsy profilowane wykonuje się z kolei w technice sztukaterii ciągnionej, prowadząc wzdłuż przybitej do ściany deski formę odpowiednio kształtującą świeżą masę sztukatorską. Konieczność rzemieślniczego opracowywania poszczególnych gipsowych ozdób, a potem ręcznego wykańczania decyduje o cenie sztukaterii gipsowych w mierze zdecydowanie większej niż sam materiał - wprawdzie kosztowniejszy niż poliuretan czy styropian.

Więcej: jak montować sztukaterie? >>

Sztukaterie w nowoczesnych wnętrzach: galeria zdjęć