Bauhaus vs współczesność – dlaczego ten styl nigdy się nie starzeje?

2025-08-26 15:22

Styl Bauhaus to jeden z najważniejszych i najbardziej wpływowych nurtów w historii nowoczesnej architektury i designu. Jego esencja tkwi w prostocie, funkcjonalności oraz ścisłej integracji sztuki z rzemiosłem i przemysłem. Jego idee ukształtowały współczesne podejście do projektowania przestrzeni, przedmiotów codziennego użytku oraz grafiki.

Bauhaus: historia

Bauhaus powstał w 1919 r. w Weimarze z inicjatywy niemieckiego architekta Waltera Gropiusa. Jego celem było zjednoczenie sztuk pięknych, rzemiosła i przemysłu w ramach jednej, nowoczesnej szkoły artystycznej. 

Gropius pragnął przełamać podziały między artystą a rzemieślnikiem, uznając, że każdy twórca powinien być mistrzem swojego fachu. Manifest założycielski szkoły głosił: „Architekci, rzeźbiarze, malarze – wszyscy musimy wrócić do rzemiosła!”.

W centrum filozofii Bauhaus leżała idea „form follows function” – forma powinna wynikać z funkcji. Oznaczało to, że projektowanie przedmiotów i budynków powinno opierać się na ich przeznaczeniu, a nie na ozdobnych detalach.

Choć szkoła rozpoczęła działalność w Weimarze, z powodu napięć politycznych i finansowych przeniosła się w 1925 r. do Dessau, a w 1932 r. pod dyrekcją Ludwiga Miesa van der Rohe – do Berlina. Rok później szkoła została zamknięta przez nazistów.

Mimo krótkiego istnienia Bauhaus pozostawił trwały ślad w historii sztuki i architektury. Wielu jego uczniów i wykładowców, takich jak Gropius, Mies van der Rohe czy Josef Albers, kontynuowało działalność artystyczną i dydaktyczną, szerząc idee Bauhaus na całym świecie. 

Bauhaus, Dessau

i

Autor: Maria Victoria Lopez/ GettyImages

Kluczowe cechy stylu Bauhaus

1. Prostota i minimalizm

Bauhaus odrzucał zbędne ozdoby na rzecz prostych, geometrycznych form. Charakterystyczne były płaskie dachy, proste bryły oraz duże przeszklenia, które zapewniały naturalne doświetlenie wnętrz. 

Przykładem może być budynek szkoły Bauhaus w Dessau zaprojektowany przez Gropiusa, który stał się ikoną modernizmu. 

2. Funkcjonalność

Każdy element – od mebla po budynek – miał być przede wszystkim funkcjonalny. Przykładem może być krzesło zaprojektowane przez Marcellusa Breuera wykonane z rur stalowych, które łączyło nowoczesny design z wygodą użytkowania.

3. Nowoczesne materiały

W architekturze i designie Bauhaus wykorzystywano nowoczesne materiały, takie jak stal, beton, szkło czy sklejka. Pozwoliło to na tworzenie lekkich, trwałych konstrukcji oraz masową produkcję przedmiotów codziennego użytku.

4. Geometria i asymetria

W projektach dominowały proste, geometryczne  kształty – prostokąty, kwadraty, koła. Z drugiej strony nie odżegnywano się też od asymetrii, która nadawała kompozycjom dynamikę

5. Integracja sztuk

Bauhaus dążył do integracji różnych dziedzin sztuki. Studenci szkoły uczestniczyli w warsztatach, które łączyły teorię z praktyką, ucząc się zarówno technik rzemieślniczych, jak i artystycznych.

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Styl Bauhaus? Tak, ale w cieplejszej, bardziej przytulnej wersji. Tak wygląda 250 m² czystego stylu!

Dom dla miłośnika designu: Bauhaus z ciepłymi akcentami

i

Autor: Mood Authors/ Materiały prasowe Projekt: Hanna Pietras, Joanna Poradowska, Martyna Florkiewicz

Dziedzictwo Bauhaus

Styl Bauhaus wywarł ogromny wpływ na rozwój nowoczesnej architektury, designu i sztuki. Jego zasady – prostota, funkcjonalność, wykorzystanie nowoczesnych materiałów – stały się fundamentem dla wielu późniejszych nurtów, takich jak chociażby modernizm.

Współczesne podejście do projektowania przestrzeni biurowych, mieszkań czy przedmiotów codziennego użytku często czerpie z dorobku Bauhaus.

Dzięki swojej uniwersalności i ponadczasowości styl ten nadal inspiruje projektantów na całym świecie. Jego zasady są obecne nie tylko w architekturze, ale także w grafice, modzie czy sztuce użytkowej. 

Współczesne muzea, takie jak Bauhaus-Archiv w Berlinie czy Bauhaus Dessau, pełnią rolę centrów edukacyjnych, promujących idee i dziedzictwo tej szkoły.

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: 135-metrów cudownego wnętrza! Miłośnicy Bauhaus będą pod wrażeniem

Ikony Bauhausu: meble, które zmieniły świat

Meble stworzone w kręgu Bauhausu to dziś synonim nowoczesności, choć powstały sto lat temu. Ich twórcy – Marcel Breuer, Ludwig Mies van der Rohe czy Josef Albers – eksperymentowali z nowymi materiałami i technologiami, odrzucając ciężkie, zdobione formy na rzecz lekkości i funkcjonalności. 

Najbardziej rozpoznawalnym przykładem jest krzesło Wassily Breuera skonstruowane z giętych rur stalowych i parcianych pasów. Było ono nie tylko wygodne, ale przede wszystkim możliwe do produkcji seryjnej, co stanowiło rewolucję w podejściu do meblarstwa. 

Krzesło Wassily

i

Autor: irina_girich/ GettyImages

Z kolei Mies van der Rohe stworzył słynny fotel Barcelona, który łączył stalowy stelaż z eleganckimi skórzanymi poduszkami, dając wyraz zasadzie „mniej znaczy więcej”. 

Bauhausowskie eksperymenty obejmowały także stoły, regały czy lampy – wszystkie oparte na modułowych, geometrycznych rozwiązaniach, które miały odpowiadać potrzebom codziennego życia. 

To właśnie te przedmioty stały się najbardziej widocznym świadectwem filozofii szkoły: projektowania dla mas, w którym piękno nie wykluczało dostępności i praktyczności.

Styl Bauhaus. Zdjęcia

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Śladami Bauhausu w jego stulecie

Murator Remontuje #2: Gadżety potrzebne na budowie
Materiał sponsorowany
Materiał sponsorowany