Spis treści
Skandynawskie dekoracje na Boże Narodzenie ponadczasowy fenomen
Skandynawskie dekoracje bożonarodzeniowe to wypadkowa tradycji przedchrześcijańskich, skromności zakodowanej w protestantyzmie oraz funkcjonalnej i przytulnej prostoty wzornictwa, które święci triumfy od początku ery modernizmu.
W skandynawskich dekoracjach bożonarodzeniowych mniej znaczy więcej. Nawet jeśli ozdób jest sporo, nie czuje się nadmiaru i przepychu, bo wszystkie elementy aranżacji są spokojne, zbliżone w kolorze lub z tego samego materiału. Są przy tym naturalne, nawiązują do darów lasów i łąk.
To wszystko sprawia, że ozdoby, choć widoczne we wnętrzu i nadające mu wyjątkowy świąteczny nastrój, nie przytłaczają, zamieniają dom w miejsce przyjazne, przytulne i pełne ciepła.
KOCHASZ STYL SKANDYNAWSKI? MAMY DLA CIEBIE:
- Kuchnia w stylu skandynawskim. Jak ją urządzić? Poznaj najważniejsze zasady
- Łazienka w stylu skandynawskim: jak ją urządzić? Kolory, materiały i inspiracje
Czym się charakteryzują świąteczne ozdoby w duchu scandi?
Dekoracje bożonarodzeniowe w duchu scandi współgrają z charakterystyczną estetyką i prostymi zasadami życia wypracowanymi przez Skandynawów. Ich wyjątkowość szybko zauważono i z każdym rokiem zyskiwały na popularności, a moda na nie zawędrowała daleko poza Skandynawię.
Przyjrzyjmy się, na czym polega fenomen dekoracji w stylu skandynawskim. Oto trzy główne cechy:
- Minimalizm i prostota. W domach skandynawskich, także w Boże narodzenie, nie ma feerii kolorów ani ociekających złotem czy brokatem bogatych dekoracji i ozdób. Dominuje ascetyczność i skromność, ale w wyrafinowanym wydaniu. Dekoracji jest niewiele, są stonowane, ale zachwycają subtelnością i oryginalnością.
- Łączność z naturą. Styl skandynawski czerpie z przyrody i przy tworzeniu bożonarodzeniowych aranżacji widać te inspiracje. Mamy więc drewno, sklejkę, papier, wiklinę, jutę, wełnę, len, ceramikę, szkło. Pojawiają się też elementy metalowe (najczęściej matowe i półmatowe czarne, srebrzyste i złotawe). Jako ozdobnych detali używa się szyszek, gałązek, żołędzi, gwiazdek anyżu, lasek cynamonu, plasterków suszonych cytrusów itp.
- Ograniczona paleta barw. Podstawą są naturalne odcienie bieli, beżu, szarości jako podstawa aranżacji oraz czerń, bordo, zieleń, sprawny błękit jako akcenty. Pojawia się jednak także czerwień i to od tzw. szwedzkiej (szw. Falu rödfärg), czyli ciemnej i nieco przytłumionej, po dosyć jaskrawą (ale w mniejszej ilości). Jako urozmaicenie bywają też używane odcienie pastelowe – to duński wkład w estetykę scandi.
- Wrażenie ciepła i przytulności, które powstaje m.in. w wyniku zastosowania ciepłych w odbiorze materiałów (drewno, sztuczne futra, dzianina, wełny, bawełna, filc), faktur (grube, mięsiste, trójwymiarowe plecy, poduchy) i światła (blask świec i budujących nastrój lampek dekoracyjnych).
Najważniejsze motywy w świątecznych aranżacjach scandi
Charakterystyczne świąteczne motywy. To przede wszystkim:
- Choinka w postaci zielonego drzewka, którą się ubiera w jeden rodzaj ozdób: gwiazdki, szyszki, szklane bombki lub słomkowe zabawki. Może też być zastąpiona suchymi gałązkami modrzewiowymi albo zdobić jako motyw wycięta z deski, sklejki czy zrobiona z ceramiki, tektury, szyszek.
- Wianki wianuszki, którymi dekoruje się dom, ganek, taras, które wiszą lub stoją na drzwiach, oknie, półce, balustradzie, kominku, furtce, wieszaku w przedpokoju.
- Gwiazdka – wszędzie też można spotkać ten motyw. Są duże, małe, szklane, papierowe, słomkowe, metalowe, drewniane, tkaninowe oraz jako wzór na naczyniach i tkaninach.
- Dekoracyjny długi konar to także wynalazek skandynawski. Wiesza się go nad stołem albo na ścianie. Do niego mocuje się drobne dekoracje, oplątuje się go lampkami i zielonymi gałązkami.
- Kalendarz adwentowy i świeczniki adwentowe – bez nich nie ma świąt! Są skromne, często w czerni i bieli, z dodatkiem szyszek, zielonych gałązek.
- Nastrojowe światło dają lampki, świece i lampiony. Tu nie ma żadnych ograniczeń! Lampki, świece, wieloramienne świeczniki, świetlne łańcuchy rozjaśniają każdy zakątek domu. Ich blask to największy przepych, na jaki pozwalają sobie nasi sąsiedzi z Północy z okazji świąt.
- Figurki – w aranżacjach nie może zabraknąć dwóch najważniejszych postaci, to jest słomianego koziołka bożonarodzeniowego (julebuk ma korzenie w dawnych wierzeniach ludowych związanych z magią i urodzajem) oraz skandynawskich skrzatów, zwanych w Szwecji tomtar, w Norwegii nisse, a w Danii – julenisse albo nisse. Częstym elementem świątecznym są też figurki aniołów i rzadziej mikołajów.
Czy bożonarodzeniowe dekoracje scandi mają sens w polskim domu?
Każdy kraj, a często nawet jego region, stworzył swoją tradycję przystrajania domów na czas Bożego Narodzenia, ale upływ czasu, migracja ludności oraz mody doprowadziły do znacznego wymieszania się cech charakterystycznych. I to jest naturalne zjawisko.
Przecież „nasza” bożonarodzeniowa choinka, bez której dziś większość mieszkańców Polski nie wyobraża sobie świąt, to tradycja niemiecka znana od XVI w.
Zwyczaj ubierania choinki przejęła Francja, a potem Wielka Brytania za czasów królowej Wiktorii. W Polsce pojawił się w XIX w. zarówno jako wpływ niemiecki, jaki brytyjski, i z czasem wyparł zwyczaj dekorowania domów m.in. podłaźniczkami, czyli pająkami ze słomy (domy wiejskie), oraz gałązkami jedliny (domy szlacheckie i mieszczańskie).
Na początku XX w. był to już zwyczaj u nas popularny, a kiedy w okresie międzywojennym ruszyła masowa produkcja ozdób choinkowych, stał się trendem.
W Polsce kilka lat temu pojawiło się zainteresowanie stylem skandynawskim, bo dostrzeżono możliwości, jakie ze sobą niesie. To prosty i bezpieczny sposób na wnętrze funkcjonalne i estetyczne. Poza tym położenie geograficzne Polski sprawia, że światło, jakie mamy w różnych porach roku, jest zbliżone do tego w krajach skandynawskich.
Odcienie z doskonałym efektem stosowane w Skandynawii sprawdzą się więc także w naszych wnętrzach.
Dla kogo świąteczne dekoracje w stylu skandynawskim?
- Jeżeli kochasz styl skandynawski, masz tak urządzony dom, to będą idealnie pasowały do wystroju.
- Dekoracje scandi spokojnie odnajdą się także w każdym wnętrzu urządzonym w estetyce nowoczesnej, boho, ekologicznej, a nawet współcześnie rustykalnej.
- Jeżeli nie lubisz podążać za modą, postaw właśnie na nie, bo są ponadczasowe.
- Za wyborem tych dekoracji przemawia także ekologia, bo im ich mniej, tym lepiej dla przyrody i w konsekwencji dla człowieka. Najlepszym wyborem będą produkty z naturalnych materiałów, pochodzące z produkcji zrównoważonej, od miejscowych wytwórców tak, by pozostawiały po sobie najniższy ślad węglowy jak to możliwe.