Podczas remontu dworca odnaleźli skarb sprzed 60 lat. To jego "najcenniejszy element"

2023-02-28 12:02

W budynku dworca PKP w Rzeszowie dokonano niezwykłego odkrycia. W czasie prac remontowo-budowlanych natknięto się na modernistyczną mozaikę sprzed 60. lat! Radość jest tym większa, że cenne znalezisko jest zachowane w całości.

Mozaika w Rzeszowie
Autor: Fot. B. Podubny WUOZ Przemyśl

Mozaika ukryta była w pomieszczeniu, gdzie kiedyś znajdowała się dworcowa restauracja. “Zachowana mozaika przedstawia kompozycję abstrakcyjną, organiczną z elementami informel” - czytamy na stronie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Przemyślu.

Czym jest informel? Termin ten nawiązuje do europejskiego malarstwa lat 50. ubiegłego wieku. Cechami sztuki bezkształtnej jest swobodna ekspresja, którą artyści wyrażają za pomocą plam i linii. 

Mozaika została wykonana z ogólnodostępnych materiałów, głównie kamieni, ale też kolorowych otoczaków, które wcześniej nasączono w oleju, aby nadać im połysk.

Całość tworzy relief, w którym malarstwo ścienne przeplata się z fragmentami zaprawy z zatopionymi w niej kamieniami - wyjaśnia Elżbieta Wiącek-Lach, konserwator zabytków pełniąca nadzór konserwatorski nad inwestycją.

Dzieło zostało pokryte werniksem, jednak ten ściemniał i w konsekwencji kolorystyka mozaiki odbiega od tej z lat 60. ubiegłego wieku. W związku z tym trzeba będzie poddać ją konserwacji, aby przywrócić jej walory estetyczne i zahamować proces destrukcji. 

Autor? Nieznany, choć są pewne przypuszczenia

Nie wiadomo, ani kto wykonał mozaikę, ani tym bardziej, kto ją zaprojektował. Wiącek-Lach ma jednak pewne przypuszczenia i uważa, że za stworzenie tego modernistycznego dzieła odpowiadali Hanna i Gabriel Rechowiczowie, na co może wskazywać charakterystyczne dla nich połączenie malarstwa właśnie z mozaiką.

Mozaika w Rzeszowie
Autor: Fot. B. Podubny WUOZ Przemyśl

“Tworzyli w dobie modernizmu, a ich monumentalne mozaiki oraz polichromie dekorowały reprezentacyjne budynki użyteczności publicznej z tego okresu, takie jak Dom Chłopa oraz Supersam w Warszawie” - czytamy na stronie WUOZ w Przemyślu.

Mozaika w Rzeszowie
Autor: Fot. B. Podubny WUOZ Przemyśl

Rzeszów będzie miał nowy dworzec

Obecnie w Rzeszowie trwa przebudowa dworca, będąca jednym z etapów budowy Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego, która ma zakończyć się w drugiej połowie tego roku.

Zdecydowano się zachować modernistyczny charakter budynku, w związku z tym mozaika doskonale się w niego wpasuje, tym bardziej, jak stwierdziła Wiącek-Lach, “stanowi najcenniejszy, zachowany w całości, element dekoracyjny wnętrza dworca z tego okresu”. 

Przeczytaj również:

Źródło: wuozprzemysl.pl