Stiuk i sztukateria. Stiuki we wnętrzu: rodzaje, nakładanie na ścianę

2018-06-19 17:51

Stiuki i sztukaterie, którymi przez stulecia zdobiono ściany pomieszczeń w stylu pałacowym, znowu są w modzie. Oba pojęcia często stosuje się wymiennie, jednak niesłusznie! Stiuk to bowiem rodzaj szlachetnego tynku, a sztukateria to płaskorzeźbiona dekoracja wykonana ze stiuku lub z zupełnie innego tworzywa. Co to jest stiuk wenecki, marokański oraz jak nakładać na ściany stiuki? Odpowiadamy na te pytania.

Stiuk
Autor: YKvision/Getty Images

Spis treści

  1. Co to jest stiuk?
  2. Kolory stiuku
  3. Stiuk: nakładanie na ścianie
  4. Rodzaje stiuków
  5. Czym różni się sztukateria od stiuku?
  6. Galerie zdjęć: sztukaterie i stiuki we wnętrzach

Co to jest stiuk?

Stiuk to szlachetny tynk imitujący kamień, np. marmur. Warstwa zewnętrzna stiuku to zaprawa wapienna, gipsowa lub wapienno-gipsowa z zawartością pyłu marmurowego albo drobnoziarnistego piasku.

Kolory stiuku

Wyróżnia się stiuki białe i stiuki kolorowe, o zabarwieniu wynikającym ze składników masy lub z dodatków barwiących (pigmentów).

Stiuk: nakładanie na ścianie

Gotowe suche masy stiukowe do rozrobienia z wodą można dziś kupić w marketach budowlanych. Ze względu na skomplikowaną technologię nakładanie stiuku zarówno w postaci dekoracyjnych płaszczyzn, jak i zdobień w formie sztukaterii lepiej powierzyć to zadanie fachowcom. Stiuki co prawda nie są tanie, ale trwałe i niezwykle dekoracyjne. Takie dekoracje ścian świetnie sprawdzają się w obszernych wnętrzach stylowych, pałacowych, a także wysokich pokojach w kamienicach.

Sprawdź też: Tynk dekoracyjny (strukturalny) - co warto o nim wiedzieć? >>>

Rodzaje stiuków

Najczęściej spotykane rodzaje stiuków, wyróżniane w oparciu o skład tego tynku szlachetnego, to:

  • stiuk scagliola, powstająca z połączenia okruchów marmuru, gipsu, substancji barwiących oraz kleju; do jej wykonywania wykorzystuje się bezbarwną i przezroczystą odmianę gipsu – selenit lub gips alabastrowy;
  • stucco marmo składa się z gipsu, kleju pochodzenia zwierzęcego, pigmentów oraz dodatków jak ałun czy boraks;
  • stiuk marmorino otrzymuje się, nakładając na podłoże kilka warstw wapna zmieszanego z pyłem marmurowym o różnym stopniu rozdrobnienia; po wygładzeniu powierzchnię pokrywa się warstwą wosku lub oleju lnianego;
  • stucco lustro to imitacja marmuru; na zdrapany tynk wapienny nakłada się cienką warstwę tynku wapiennego lub gipsowego; na jego wilgotnej powierzchni rozprowadzane są pigmenty; odmianą jest stucco veneziano, czyli stiuk wenecki;
  • tedelakt to stiuk marokański z silnie hydrolizowanego wapna z domieszką barwników; dwukrotnie szlifowany kamieniami półszlachetnymi (agat, ametyst) i pokrywany oliwą z oliwek zmieszaną z mydłem; jest tak wytrzymały, że bywa stosowany na ścianach zewnętrznych, podłogach, obudowach wanien, pod natryskami i w łaźniach;
  • sztablatura to wewnętrzny tynk szlachetny z cienką warstwą zaprawy z gipsu modelowego lub mieszanki gipsu i wapna.

Sprawdź też: Włoskie dekoracje ścian >>>

Czym różni się sztukateria od stiuku?

Sztukaterie to rzeźbione ozdoby wykonywane bezpośrednio w stiuku lub dekoracyjne elementy mocowane do powierzchni ścian albo sufitów. Do niedawna kojarzyły się wyłącznie z wnętrzami w stylu pałacowym i ich tandetnymi imitacjami. Dzisiaj sztukaterie przyjmują również nowoczesne i artystyczne formy.

Sztukaterie mogą być wykonane nie tylko z eleganckiego stiuku, ale i z gipsu (sztukaterie gipsowe), a także z poliuretanu albo styropianu. Sztukaterie styropianowe są najpopularniejsze ze względu na swoją lekkość, odporność na wilgoć,  łatwość obróbki i montażu oraz bardzo niską cenę.

Nie przegap:

Pomysły na sztukaterie na suficie: zdjęcia >>>

Jak dobrać sztukaterie do wnętrza? >>>

Sztukaterie najczęściej mają formę gzymsów, rozet, kasetonów, ozdobnych listew z motywami roślinnymi lub geometrycznymi. Można też zamówić sztukaterie o oryginalnych, artystycznych wzorach. Gotowe element najlepiej montować na surowych tynkach lub niemalowanych, wygładzonych gipsem ścianach. Sztukaterie gipsowe maluje się farbami emulsyjnymi lub olejnymi (powierzchnię trzeba najpierw zagruntować), natomiast sztukaterie ze styropianu malujemy tylko farbami emulsyjnymi – pędzlem lub natryskowo.

Zobacz wideo:

Montaż szukaterii >>

Różne rodzaje sztukaterii >>

Galerie zdjęć: sztukaterie i stiuki we wnętrzach

Co na ściany - bloczki silikatowe, beton komórkowy, ceramika?