Galeria Wzornictwa Polskiego MNW. Co na wystawie? ZDJĘCIA

2017-12-15 13:31

Muzeum Narodowe w Warszawie otworzyło stałą wystawę designu – Galerię Wzornictwa Polskiego. Zgromadzone tu 624 przedmioty z XX i XXI wieku reprezentują najważniejsze nurty twórczości z zakresu sztuki użytkowej, rzemiosła artystycznego i wzornictwa przemysłowego, od zakopiańskiego rękodzieła sprzed stu lat po najnowszy design prosto z ekskluzywnych showroomów.  

Kolekcja wzornictwa Muzeum Narodowego w Warszawie (MNW) to ogromny zbiór ponad 25 tysięcy pozycji – obiektów sztuki dekoracyjnej, użytkowej i wzornictwa przemysłowego, prace projektantów polskich, powstałe od końca XIX wieku po dzień dzisiejszy. W Galerii Wzornictwa Polskiego MNW, ze względu na szczupłość dostępnego miejsca, prezentowany jest wybór 624 obiektów z różnych okresów XX i XXI wieku.

Ekspozycję otwiera wybór prac z kręgu stylu zakopiańskiego. Następnie przechodzimy przez dzieła Warsztatów Krakowskiech, Spółdzielni Artystów Plastyków „Ład”, modernistów z kręgu grupy Praesens oraz najciekawsze zjawiska okresu powojennego (lata 50., lata 60., lata 70.), aż po najlepsze przykłady współczesnego polskiego designu. Nie za nazwisk takich jak Stanisław Witkiewicz, Karol Tichy, Zofia Stryjeńska i Andrzej Pronaszko.

Na przeciwległym końcu nowej galerii designu stanęły także współczesne meble: Tomka Rygalika, Oskara Zięty, duetu Malafor (Agata Kulik-Pomorska i Paweł Pomorski) czy Jana Lutyka. A oprócz mebli – szkło i ceramika, tkaniny, metaloplastyka i biżuteria, zabawki, artykuły gospodarstwa domowego, maszyny i urządzenia przemysłowe.

.. Tomek Rygalik: polski designer i wykładowca. Poznaj Studio Rygalik! >>

Prezentowany zespół obejmuje jednak przede wszystkim prace powojennych klasyków. Stanął tu przeżywający drugą młodość (bo w końcu wprowadzony do produkcji!) fotel „RM58”, eksperymentalny mebel z masy plastycznej autorstwa Romana Modzelewskiego. Znalazło się tu także piękne krzesło „Muszelka” Teresy Kruszewskiej. Obok nich – dzieła innych powojennych klasyków, m.in. Marii Chomentowskiej, Czesława Knothego, Jana Kurzątkowskiego, Jana Bogusławskiego, Barbary Brukalskiej, Władysława Hasiora, Wojciecha Jastrzębowskiego i Władysława Strzemińskiego. Znajdziemy tu także niezwykle modne obecnie szkła projektu Zbigniewa Horbowego oraz Eryki Trzewik-Drost i Jana Drosta, a także kultowe serwisy porcelanowe autorstwa Lubomira Tomaszewskiego, ojca m.in. Iny i Doroty.

.. Roman Modzelewski i fotel RM-58. Ikona designu i jej twórca >>

Co w Galerii Wzornictwa Polskiego MNW?

 

Obiekty te to przedmioty zarówno unikatowe, jak i produkowane seryjnie, a także prototypy, modele i projekty. Gromadzone były w Ośrodku Wzornictwa Nowoczesnego Muzeum Narodowego w Otwocku. Instytucja ta powstała w 1978 r. w wyniku przekazania do Muzeum Narodowego zbiorów wzorcowni Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, dlatego też prace wykonane w IWP stanowią największą część kolekcji designu MNW. Wzbogacają ją jednak również liczne późniejsze dary i depozyty.

Do tej pory zbiory te były przechowywane w magazynie, a ich pierwszą, zaledwie częściową ekspozycję oglądać mogliśmy kilka lat temu na wystawie pt. Chcemy być nowocześni. Polski design 1955-68. Zaprezentowano tam ok. 180 obiektów: meble, tkaniny (abstrakcyjne desenie geometryczne jak u Paula Klee), ceramikę (ze szkoły sopockiej i wrocławskiej), szkło i plakaty. Wystawa przyciągnęła tłumy i okazała się wielkim sukcesem, który tylko utwierdził kierownictwo muzeum w przekonaniu o potrzebie urządzenia stałej ekspozycji polskiego wzornictwa.

Galeria Wzornictwa Polskiego MNW – wystawa (nie)stała

Galeria Wzornictwa Przemysłowego ma (w odróżnieniu od wspomnianej wystawy pt. Chcemy być nowocześni) charakter stały – i niestały zarazem. Jej trzon pozostanie niezmienny aż do momentu otwarcia obszerniejszej ekspozycji w przestrzeniach, które MNW ma w najbliższych latach otrzymać po Muzeum Wojska Polskiego, które przeniesie się do nowego gmachu budowanego na obszarze Cytadeli Warszawskiej. Mimo to niektóre obiekty w Galerii Wzornictwa Przemysłowego będą sukcesywnie wymieniane na inne, nie mniej wartościowe i interesujące. Na wystawę warto zatem regularnie wracać.

A sama ekspozycja jest interesująca z wielu względów, nie tylko wzorniczych i technologicznych. Ilustruje bowiem ważne prądy i wydarzenia historyczne oraz fundamentalne zjawiska społeczne. Dość wspomnieć próby kształtowania stylu narodowego w latach zaborów (projekty Stanisława Witkiewicza z kręgu stylu zakopiańskiego oraz działalność Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana i Warsztatów Krakowskich). Następnie sukces odrodzonej Polski na Wystawie Sztuk Dekoracyjnych i Nowoczesnego Przemysłu w Paryżu w roku 1925 i triumf stylu art deco, znaczne osiągnięcia Spółdzielni ŁAD, łączącej wpływy tradycji z osiągnięciami lat 30. oraz efekty poszukiwań artystycznych twórców awangardowych.

.. Styl polski we wnętrzach: zakopiański, dworkowy, art deco... >>

Nieco miejsca poświęcono twórczości lat powojennej odbudowy kraju i okresu socrealizmu oraz plastycznym rezultatom odwilży październikowej. Na wystawie w MNW zobaczymy także przejawy oswajania małej stabilizacji epoki Gomółki i charakterystyczny modernizm dekady Gierka. Wreszcie – efekty nowego otwarcia Polski na świat w roku 1989 i zjawiska takie jak etnodesign, projektowanie dla dzieci czy wzornictwo wielkoprzemysłowe.

.. Meble modernistyczne – jak je rozpoznać? >>

Co nie mniej ważne, Galeria Wzornictwa Przemysłowego MNW rzuca światło na związki człowieka z gospodarką i technologią. Pokazuje, co w kolejnych dekadach czyniono, aby ludziom żyło się łatwiej, wygodniej, także przyjemniej – i pięknie. Choć mamy tu do czynienia nie ze sztuką czystą, a ze sztuką użytkową, obiekty zebrane na ekspozycji wyraźnie ilustrują przecież przemiany stylistyczne, dokonujące się od końca XIX po dzień dzisiejszy.

Ikony PRL-u, meble z galerii wzornictwa MNW. Oglądaj w galerii!

Co więcej, ikonom polskiego wzornictwa przemysłowego towarzyszą prezentowane na tabletach archiwalia, m.in. zdjęcia oraz fragmenty kronik filmowych, ukazujące historyczny kontekst powstania obiektów prezentowanych w galerii. Uzupełnieniem wystawy stały się dwa krótkie filmy poświęcone projektowaniu inspirowanemu folklorem oraz istocie projektowania przemysłowego.

Oglądaj zdjęcia wnętrz inspirowanych powojennym modernizmem

W tych wnętrzach znajdziesz wiele ikon PRL-u!