Nowoczesność gięta i skrawana: wystawa w Victoria & Albert Museum

2017-06-30 13:02

Lekka i wytrzymała, tania i wyrafinowana – sklejka, która posłużyła do stworzenia najbardziej rewolucyjnych projektów. Od 15 lipca do 12 listopada w londyńskim Victoria & Albert Museum pokazywana będzie pierwsza tak szeroko zakrojona wystawa poświęcona temu tworzywu.

„Fragmenty desek warstwowych odnajdywali archeolodzy w starożytnym Egipcie, ale dopiero w czasach produkcji masowej od końca XIX wieku możliwości sklejki i jej wszechstronność zostały w pełni docenione” – piszą kuratorzy wystawy zatytułowanej „Sklejka. Tworzywo nowoczesnego świata”. Zaprezentowanych będzie na niej 120 obiektów z okresu od 1850 roku do współczesności, niektóre z nich po raz pierwszy pokazane publicznie. Sklejka w różnych wydaniach: od wstydliwie skrywanego taniego tworzywa, przez dumę modernistów, aż po ulubiony materiał zwolenników DIY. Obok ikon nowoczesnego wzornictwa – mebli Alvara Aalto, Marcela Breuera, Grete Jalk, Robina Daya oraz Charlesa i Ray Eamesów – zobaczymy książkę z 1908 roku wydaną podczas wyprawy na Arktykę i oprawioną w okładki ze sklejki, canoe z 1917 roku, brytyjski samochód wyścigowy z podwoziem ze sklejki z lat 60., pierwsze deski surfingowe i deskorolki, a także pokazowy dom ze sklejki z 1937 roku, który miał prezentować możliwości systemów prefabrykacji, i samolot brytyjskiego lotnictwa z okresu II wojny światowej (De Havilland Mosquito).

Najciemniej pod latarnią

Historię tego tworzywa budują osiągnięcia technologiczne: wynalezienie łuszczarki (obrabiarki do skrawania obrotowego), technika gięcia sklejki, która posłużyła do stworzenia wielu nowatorskich form z lat 30. i później, współczesne maszyny sterowane numerycznie. Na wystawie zostaną odtworzone w skali 1:1 rzeźbiarskie siedziska z giętej sklejki, używane pierwotnie na zamrożonej rzece Winnipeg w Kanadzie (proj. Patkau Architects).

„Sklejka jest tak zwyczajnym tworzywem, że większość ludzie nie zauważa nawet, gdy jest wykorzystywana. Można powiedzieć, że skrywa się w pełnym świetle dnia. Od czasów wiktoriańskich była popularna i powszechnie używana przez projektantów i architektów jako jeden z najbardziej wszechstronnych materiałów. Dziś jej popularność jest większa niż kiedykolwiek” – zaznacza jeden z kuratorów wystawy Christopher Wilk.