Ekspresy automatyczne. Na co zwracać uwagę? Doradzamy i obalamy mity

2019-10-01 14:13

Trudno nie ulec wygodzie automatycznego ekspresu do kawy. Za naciśnięciem najwyżej kilku guzików przygotowują nam dokładnie taki napój kawowy, jaki lubimy najbardziej. Dzisiejsze ekspresy automatyczne zapamiętają nasze preferencje, a nawet przygotują kawę o wybranej godzinie. Czym jednak różnią się między sobą? Jak wybrać najlepszy?

Spis treści

  1. Ekspresy automatyczne. Czym są i z czego się składają?
  2. Blok zaparzający w ekspresach automatycznych
  3. Samodzielna pielęgnacja bloku zaparzającego
  4. Młynek w ekspresach automatycznych. Jaki wybrać?
  5. Automatyczne ekspresy do kawy. Na jaki się zdecydować?

Ekspresy automatyczne. Czym są i z czego się składają?

Żeby dobrze zrozumieć istotę działania ekspresu automatycznego, musimy pamiętać, czym jest espresso, które stanowi podstawę wszystkich napojów kawowych, które jest w stanie przygotować ekspres. Bez espresso nie zrobimy ani caffè americano, ani latte, ani cappuccino.

Espresso powstaje w wyniku przeciśnięcia niemal wrzącej wody pod dużym ciśnieniem przez warstwę drobno zmielonej, mocno ubitej kawy w bardzo krótkim czasie. W zależności od proporcji czasu trwania, ilości kawy i wody osiągniemy standardowe espresso, doppio, lungo lub ristretto.

Podstawową funkcją ekspresu będzie zatem przygotowanie espresso. Ekspres będzie musiał umieścić kawę w specjalnym sitku, ubić ją z odpowiednio dużym naciskiem, a następnie przepuścić przez nią odpowiednią ilość wody w stosownej temperaturze pod właściwym ciśnieniem. To wszystko – przypominamy – za jednym naciśnięciem palca. Za wszystkie te czynności odpowiedzialna jest część, którą producenci nazywają czasami „sercem ekspresu” – blok zaparzający. Z nim związana jest pierwsza porcja różnic między ekspresami

Blok zaparzający w ekspresach automatycznych

„Serce ekspresu” jest tematem z różną chęcią podejmowanym przez producentów. Zanim zagłębimy się w szczegóły, musimy wspomnieć o tym, że ekspresy automatyczne dzielą się na dwie wyraźne grupy – ekspresy zamknięte i ekspresy otwarte.

Ekspresy zamknięte do pewnego stopnia realizują konsekwentnie założenie, które stoi za ekspresami automatycznymi w ogóle, to jest takie, żeby ograniczyć wymagane od użytkownika zaangażowanie wyłącznie do obsługi panelu sterowania. Oczywiście tylko częściowo – wciąż musimy dolewać wody do pojemnika, usuwać wodę i ciastka kawowe ze zbiorników na odpadki. Nie musimy się martwić niczym więcej. Do wnętrza takiego ekspresu nie zajrzymy nigdy. Nigdy zatem nie skontrolujemy stanu czystości wewnątrz urządzenia ani nie zaspokoimy naszej ciekawości, jak ekspres jest zrobiony.

Producenci tego rodzaju ekspresów zapewniają, że szczelne zamknięcie urządzenia umożliwiło im zastosowanie znacznie silniejszych sposobów automatycznego czyszczenia – w wyższej temperaturze i pod wyższym ciśnieniem. Innymi słowy – zgodnie z obietnicami producentów – ekspres zamknięty sam wyczyści się w lepszych warunkach, niż byłoby to możliwe w przypadku samodzielnego czyszczenia ekspresów otwartych.

Do utrzymania ekspresu zamkniętego w czystości użyjemy prawdopodobniej więcej środków czystości (najczęściej w formie tabletek). Interfejs ekspresu poinformuje nas każdorazowo o potrzebie zastosowania jakiegoś środka czyszczącego i uruchomienia programu mycia.

Wśród czołowych producentów oferujących takie ekspresowe obiegi zamknięte znajdują się szwajcarska Jura i niemiecki Krups.

Ekspres marki Jura
Autor: mat. pras. JURA

Samodzielna pielęgnacja bloku zaparzającego

Pozostałe marki oferują ekspresy otwarte. Użytkownicy tego typu ekspresów mają dostęp do bloku zaparzającego, a więc możliwość skontrolowania jego stanu i związane z tym obowiązki. Blok zaparzający musimy regularnie płukać pod bieżącą wodą, miejsce jego montażu przecierać mokrą ścierką, żeby nie dopuścić do gromadzenia się kawowych fusów wewnątrz urządzenia.

W niektórych ekspresach, na przykład marek Saeco i Philips, powinniśmy też regularnie smarować urządzenie, żeby zapewnić mu długi, bezawaryjny żywot. Części użytkowników da to poczucie kontroli nad sytuacją i wgląd w stan urządzenia. Dla innych będzie to zbyt wiele zachodu.

Młynek w ekspresach automatycznych. Jaki wybrać?

Zanim jednak blok zaparzający wykona swoją pracę, potrzebuje tego, za co przede wszystkim cenione są ekspresy automatyczne – świeżo zmielonej kawy. Wszystkie ekspresy mają wbudowany młynek i pojemnik na ziarna. Pojemniki na ziarna różnią się między sobą wielkością, a niektóre modele ekspresów są wyposażone w dwa pojemniki – na dwa różne gatunki kawy. Ponadto wielu producentów umieściło w urządzeniach dodatkowo pojemnik na zmieloną kawę – na wszelki wypadek, kiedy zabraknie ziaren.

We wszystkich ekspresach automatycznych znajdziemy młynek żarnowy. Specjaliści do kawy są zgodni, że jest to najlepszy rodzaj młynka. Tylko taki jest w stanie zapewnić równomierne mielenie bez produkowania pyłu.

Jakie są zatem różnice? Ogólnie rzecz biorąc w ekspresach dostępnych na rynku spotkamy młynki wykonane z dwóch materiałów – ceramiczne i metalowe. Młynki ceramiczne znajdziemy w modelach marek Siemens, Bosch, Saeco i Philips, w pozostałych zaś metalowe.

Pierwszą grupą mitów dotyczących młynków są te związane z młynkami stalowymi. Po pierwsze można usłyszeć, że młynek stalowy nadaje kawie metaliczny posmak. Po drugie – że nagrzewa się i w związku z tym potrafi przypalić kawę.

..   Fusy z kawy: 12 zastosowań w domu. Do kwiatów, lodówki, szaf, zlewu... >>>

Obrońcy metalowych młynków słusznie wskazują na to, że profesjonalne, przemysłowe młynki są niemal zawsze metalowe. Nie wystawia im to złego świadectwa. Młynek stalowy nie wpływa niekorzystnie na smak kawy. Zapamiętajmy to raz na zawsze.

Druga grupa mitów dotyczy ceramiki. Wskazuje się na jej niską wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne. Dla zilustrowania tej cechy przywołuje się historię o kamykach, które raz na jakiś czas przypadkowo lądują wśród ziaren kawy. Jeśli taki kamyk trafi między żarna młynka, młynek pęka – tak twierdzą niektórzy. Po pierwsze kamyki w kawie praktycznie nie mają prawa się zdarzyć. Dzisiejsze standardy produkcji i pakowania kawy na to nie pozwalają. Po drugie – jeśli ciało obce wpadnie do młynka, powinien on automatycznie się zablokować.

Ostatnia grupa mitów dotyczy hałaśliwości młynków. Przede wszystkim elementy żarna nie stykają się ze sobą, nie generują zatem hałasu. Jeśli coś hałasuje w ekspresie, to jest to silnik, a to jak bardzo jest słyszalny zależy od konstrukcji młynka i jego wygłuszenia.

Nie jest jednak tak, że młynki żarnowe nie różnią się niczym między sobą. To jednak, co się w nich liczy, to ich powierzchnia, kształt i faktura. Nie dowiemy się jednak zbyt wiele na te tematy od producentów – pozostaje zaufać własnemu smakowi.

Ekspres do kawy Z6 JURA
Autor: mat. pras. JURA

Automatyczne ekspresy do kawy. Na jaki się zdecydować?

W ekspresach niekoniecznie najważniejsze są te rzeczy, które najsilniej podkreśla producent. Zwróćmy raczej uwagę na to, gdzie znajduje się pojemnik na wodę i czy wygodnie będzie z niego korzystać w naszej kuchni. Pomyślmy, jaki panel sterowania nam odpowiada. Zastanówmy się, jak chcemy, żeby wyglądał nasz ekspres.

Najważniejsze rzeczy, od których zależy smak czarnej kawy z naszego ekspresu są w naszej gestii. Są nimi kawa i woda. Zadbajmy o kawę dobrej jakości, o regularną wymianę filtra do wody i odkamienianie ekspresu – wówczas będziemy cieszyć się pyszną kawą.

..  Jak zrobić latte z ekspresu? Spienianie mleka do kawy w ekspresie automatycznym >>>