Garnek żeliwny: do czego się przydaje? Jakie ma zalety i wady?
Garnek żeliwny to kuchenna klasyka – używały go nasze babcie. Dzisiaj garnki żeliwne znów wracają do kuchni w nowoczesnej odsłonie. Kupno takiego naczynia może okazać się początkiem wielkiej miłości, która sprawi, że garnki z innych materiałów pójdą w odstawkę. Co wobec tego warto wiedzieć przed zakupem?
Spis treści
- Garnek żeliwny – z czego powstaje i jaka powinna być jego wielkość?
- Zalety garnków żeliwnych
- Garnek żeliwny – do czego możemy go użyć?
- Konserwacja garnków żeliwnych (nieemaliowanych)
- Czy nieemaliowane garnki żeliwne mają wady?
- Garnek żeliwny – emaliowany czy nie?
- Garnek żeliwny emaliowany – ile może kosztować?
Garnek żeliwny – z czego powstaje i jaka powinna być jego wielkość?
Naczynia żeliwne produkuje się ze stopu węgla i żelaza, które nazywamy właśnie żeliwem. Garnki żeliwne mają wiele zalet, które ułatwiają codzienne przygotowywanie posiłków. Są również prozdrowotne, bo w trakcie gotowania nie wydzielają żadnych szkodliwych substancji. Przy zakupie pamiętajmy, że rozmiar garnka będzie miał wpływ na to, jak często będziemy go używać. Do codziennego gotowania wybierzmy okrągły garnek o średnicy ok. 33 cm. Ugotujemy w nim danie dla dwóch-trzech osób. Garnek o średnicy 40 cm będzie się przydawał, jeżeli gotujemy większe porcje na kilka dni lub często podejmujemy gości.
.. Patelnia żeliwna i jej właściwości >>>
Zalety garnków żeliwnych
- Garnki żeliwne są bardzo trwałe. Odpowiednio pielęgnowane będą służyć przez długie lata.
- Ciepło jest w nich rozprowadzane równomiernie, dzięki czemu następuje mniejszy ubytek wartości odżywczych, a potrawy są zdrowsze i smaczniejsze.
- Garnki żeliwne są uniwersalne – można je wkładać do piekarnika oraz gotować w nich zarówno na gazie, jak i na płycie indukcyjnej.
- Garnek żeliwny pozwala na beztłuszczowe gotowanie, a więc przyda się zarówno osobom na diecie, jak i tym, które na co dzień cenią lekką kuchnię.
- Nagrzany garnek długo utrzymuje ciepło, dzięki czemu nawet kilka godzin od ugotowania potrawy wciąż możemy ją zaserwować bez konieczności podgrzewania.
Garnek żeliwny – do czego możemy go użyć?
Odpowiedź jest dosyć banalna – do wszystkiego! To naprawdę wszechstronne naczynie. Możemy w nim gotować potrawy jednogarnkowe, zupy, potrawki, mięsa, ale to nie wszystko. W garnku można zrobić zapiekankę, upiec mięso, a nawet przygotować chleb.
Garnek żeliwny do chleba to rzecz godna uwagi – naczynie działa jak minipiec do chleba, dzięki czemu skórka jest chrupiąca, a miąższ staje się pyszny i aromatyczny. Dobrze sprawdzi się tu garnek emaliowany, który nie będzie wymagał używania papieru do pieczenia.
Jeżeli chodzi o garnek żeliwny na ognisko, jest to osobna kategoria, bo na rynku znajdziemy tak zwane kociołki żeliwne. Ich wymiary są dosyć pokaźne, bo wiadomo, że wokół ogniska gromadzi się zazwyczaj sporo głodnych osób. Dzięki metodzie ciśnieniowego odlewu płynnego żeliwa (nie wytłacza się kształtu mechanicznie) naczynie nie zmienia swojego kształtu i jest odporne na bardzo wysokie temperatury. Można je postawić na ogniu lub powiesić tuż nad płomieniem.
.. Wszystko o garnkach rzymskich >>>
Konserwacja garnków żeliwnych (nieemaliowanych)
Zdecydowanie najważniejsze jest pierwsze użycie garnka. Najpierw należy go umyć, korzystając z czystej wody (bez żadnych detergentów) i gąbki. Następnie wysuszyć i nasmarować jadalnym tłuszczem, na przykład masłem. Nacieranie garnka tłuszczem należy powtarzać raz na jakiś czas, w przeciwnym razie naczynie może zacząć rdzewieć, a jedzenie będzie do niego przywierać. Nie wolno dopuścić do tego, aby powierzchnia była „odtłuszczona”.
Ważne: nie wolno wlewać zimnej wody do gorącego garnka. Może to grozić pęknięciem naczynia!
Czy nieemaliowane garnki żeliwne mają wady?
Oprócz tego, że wymagają odpowiedniej pielęgnacji, są to dosyć kruche naczynia, podatne na pęknięcia i uderzenia. Poza tym garnki żeliwne wolno się nagrzewają, więc nie da się w nich błyskawicznie podgrzać potrawy (tu świetnie sprawdzą się garnki emaliowane). Niektórzy za wadę mogą jeszcze uznać fakt, że garnki żeliwne są naprawdę ciężkie.
Garnek żeliwny – emaliowany czy nie?
Jak pisaliśmy wcześniej, garnki nieemaliowane należy regularnie nacierać tłuszczem. Mogą również ulegać korozji, a dodatkowo łatwo chłoną zapachy. Poza tym surowe żeliwo może wejść w reakcję z kwaśnymi potrawami. Dlatego lepszym wyborem wydaje się kupno garnków emaliowanych – są o wiele łatwiejsze w utrzymaniu. Nie rdzewieją i na dodatek możemy wybierać spośród różnych kolorów. Wszystko zależy od upodobań. Pamiętajmy jednak, że garnki z surowego żeliwa będą o wiele tańsze.
Garnek żeliwny emaliowany – ile może kosztować?
Ceny są różne: od 100 zł do nawet 1000 zł za sztukę! Wiele zależy od tego, skąd garnki żeliwne są sprowadzane, jakiej są wielkości i oczywiście od producenta. Bez wątpienia jednak to wydatek, który się opłaca, bo takie garnki mogą służyć przez długie lata. Dodatkowy atutem jest uniwersalność tego naczynia: garnek żeliwny do pieczenia chleba nada się równocześnie do ugotowania zupy lub przygotowania niedzielnej pieczeni.
.. Jak wyczyścić przypalony garnek? >>>
Autor: mat. pras. Black Red White
Mała kuchnia dobrze doświetlona. Dzięki szklanej ścianie oddzielisz kuchnię od salonu i zapewnisz jej lepsze oświetlenie.
Autor: Pixers
Delikatny kolor brzoskwiniowy ze złotymi i miedzianymi dodatkami tworzą ciepłe wnętrze.
Autor: materiał prasowy Kohler
Mozaika jest bardzo dekoracyjnym elementem. Mocowana jest do specjalnej siatki, co oznacza, że łatwo się ją przycina i dostosowuje do projektu.
Autor: Marcin Grabowiecki
Znajdź kuchnię idealną dla siebie.
